Nöbetçi Eczaneler
Root ve Jailbreak kelimeleri temelde iki farklı terimdir. Bu terimler telefon gibi mobil cihazlar yapılabilen işlemleri anlatmak için kullanılır. Ancak her işlem için root ve jailbreak terimleri kullanılmamaktadır. Root yapılabilmesi için genellikle cihazın Android olması gerekmektedir. Jailbreak yapmak için ise çoğunlukla IOS (Apple) cihazlar gerekir. Her ikisi de benzer işlemleri içerir ancak altyapıları ve kullanıldığı cihazlar farklılık gösterir.
Root İşlemi Nedir?
Root, Android cihazlar için geçerli olan bir işlemdir. Erişim ve tam kullanım yetkisi kazanmak anlamına gelmektedir. İşlem genellikle Android telefonlar üzerinden yapılmaktadır. Root işlemi için Android cihazlar daha çok kullanılır. Jailbreak yapılması için ise IOS altyapısı gerekir.
Root işlemi yapıldığında, cihazda erişimi yasaklanmış ve üçüncü tarafların ulaşamayacağı bilgi ve belgelere ulaşılabilmektedir. Root işlemi ile tüm bu yetkilendirmeler kırılır ve cihaza tam erişim sağlanır. Bu sebep ile de yanlış yazılımların ya da kişilerin eline geçtiği takdirde kötü yazılımların yüklenmesi, telefondaki verilerin çalınması gibi sonuçlar ile karşılaşılabilir.
Jailbreak İşlemi Nedir?
Jailbreak IOS işletim sistemine sahip cihazlara root yapılması anlamına gelmektedir. Cihaz üretiminde bazı uygulama ve işlevlerin kullanılması kısıtlanabilir ya da yasaklanabilir. Jailbreak işlemi yaparak bu kısıtlama ve yasakların kırılması mümkündür. Örneğin IOS altyapısında bulunmayan ancak Android altyapısında bulunan bir uygulama ya da işleme, Jailbreak yapıldıktan sonra IOS ile de ulaşılabilmektedir. Bu sebep ile root ile neredeyse aynı amaç için kullanılsa da kötü yazılımlar için de tercih edildiği bilinmektedir.
Root Jailbreak Nasıl İptal Edilir?
Root Jailbreak yapıldıktan sonra iptal edilmesi zor olabilmektedir. Bu işlemi yapabilmek için hem işlemi biliyor olmak hem de adımları doğru takip etmek gerekir. İşlemleri geri almak mümkün olsa da bazı durumlarda telefonda beklenmeyen problemler ve yazılım hataları ile karşılaşılabilir. Bu durumda root ve Jailbreak işlemleri için güvenli adımlar takip edilmelidir. Root Jailbreak işleminin iptal edilebilmesi için izlenmesi gereken yöntemlerden bazıları şu şekildedir:
- Fabrika Ayarı: Mobil cihazın ayarlar bölümünde yer alan fabrika ayarlarının düzenlenmesi gerekir. Fabrika ayarlarının sıfırlanması, geri döndürülmesi ya da tamamen kaldırılması ile mobil cihazdan daha önce yapılan root Jailbreak işlemi iptal edilebilir.
- İptal Uygulamaları: Root ve Jailbreak uygulamalarının geri alınabilmesi için özel olarak hazırlanan uygulamalar vardır. Bu uygulamalar kullanılarak iptal işlemi yapılabilmektedir. İptal işlemi için mobil cihaza ilgili iptal uygulamalarının ya da araçlarının entegre edilmesi gerekebilir.
- Sistem Düzenleme: İşletim sisteminin sıfırlanması ya da tamamen kaldırılması da fabrika ayarlarında olduğu gibi root ve Jailbreak işlemlerinin kaldırılmasını sağlayabilir. Güncellemelerin yapılması ve gerekli güvenlik duvarlarının oluşturulması bir çözüm önerisidir. Ancak genellikle iptal uygulamaları ve araçları daha sık tercih edilir.
Telefona Jailbreak Yapınca Ne Olur?
Telefona Jailbreak yapıldığı zaman mobil erişim sağlanabilir. Telefonun kısıtlamaları ve yasal uyarılarının dışına çıkmak anlamına da gelmektedir. Telefona Jailbreak yapıldığı takdirde cihazın garanti kapsamı sonlanacaktır. Bu iki işlem de telefonlar için tavsiye edilmeyen işlemlerdir.
Jailbreak’i Kim Yapabilir?
Jailbreak işletim sistemini yapabilenler genellikle bu konu hakkında bilgi sahibi olan kişilerdir. Jailbreak yapan kişilerin alanında uzman olması önem taşır. Telefona daha önce bu işlemi yapmamış kişiler telefonun yazılımını tamamen etkisiz hale getirerek yanlış sonuçlara neden olabilir.