İsmail Özbay: Böyle devam ederse senin kapının önüne de atık bertaraf tesisi kurulacak

ÖZEL HABER - MELİH CAN ŞENOL

Kent ile üniversite iş birliğine katkı sağlamak amacıyla başlattığımız Akademik Bakış adlı röportaj serimizin konuğu olan Kocaeli Üniversitesi Çevre Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. İsmail Özbay, çöp sorunun çözümü için atık tüketim alışkanlıklarının değişmesi gerektiğini belirtti. Aksi halde sorunun çözülmeyeceğini vurgulayan Özbay, “Eğer biz bu şekilde atık oluşturmaya devam eder ve geri dönüşüm oranlarımızı artırmazsak yarın herkesin kapısının önüne de atık bertaraf tesisi kurulacak” dedi.

“YÖNETMELİKLERDE SORUN YOK, VERİMLİLİKTE SORUN VAR”

Atık yönetimi konusunda yönetmelikte değil verimlilikte ciddi bir sorun olduğunu belirten Özbay, “Bizde çevresel yönetmeliklerde sorun yok verimlilikte sorun var. Mevcut sıfır atık yönetmeliğimiz çok kıymetli. Bu yönetmeliğe göre tüm kamu kurumları, AVM’ler, hava alanları vs. temel seviye sıfır atık belgesi almak zorunda. Yani yönetmelik geri dönüştürülebilir olan atıkların ayrı toplanacağı bir mekanizmayı zorunlu kılıyor. Bu da esasında insanların ‘ben çöpümü ayrıştırıyorum ama atacak yer bulamıyorum’ bahanesini ortadan kaldırdı” dedi.

“MAALESEF O KUTULARA NE ATILACAĞINI DAHİ OTURTAMADIK”

Özbay, atıkların kaynağında ayrıştırılmasının büyük önem taşıdığını vurgulayarak, “Kocaeli’de kişi başı atık üretimi günlük 1kg bunun içerisinde geri dönüştürülebilir atık oranı ise yüzde 40. Yani bu kadarlık bir atık her gün gidilen iş yerinde yahut bir AVM’deki geri dönüşüm kutusuna atılsa sistem işleyecek. Fakat bu dahi yürütülemiyor. Biz maalesef o kutulara ne atılacağını dahi oturtamadık” ifadelerinde bulundu.

“ATIKLARI BERTARAF TESİSİNE KENDİLERİ GÖTÜRÜYOR”

Atık yönetimi ve geri dönüşüm konusunda Almanya’nın en iyi örneklerden biri olduğunu belirten Özbay, “Verimlilik konusunda önümüzdeki en iyi örnek Almanya. Onların bunu nasıl sağladığına baktığınızda çok yüksek vergiler koyduğunu görüyorsunuz. Yani bir bölgeye koyduğu çöp konteyneri için bir yıllık vergisi şu kadar ve çöpleri iki haftada bir toplarım diyor. Konteyner daha önce dolarsa da fazladan vergi yükümlülüğü getiriyor. Böyle olunca insanlar o çöp konteyneri dolmasın diye atıklarını bertaraf tesisine kendileri götürüyor” şeklinde konuştu.

“CANI İSTEYEN YAPIYOR İSTEMEYEN YAPMIYOR”

Türkiye’de geri dönüşüm konusunun gönüllülüğe dayalı yürüdüğünü, bu sebeple de gelecekte ülkemizde de yaptırımların uygulanacağını belirten Özbay, “Maalesef bir yaptırım olmadığı zaman yapılması gerekenler yapılmıyor. Bu yüzden ilerde muhtemelen bizde de olacak böyle şeyler. Çünkü ülkemizde geri dönüşüm mekanizması gönüllülüğe dayalı bir şekilde işliyor. Canı isteyen yapıyor istemeyen yapmıyor. Yani yapana mükafat yok yapmayana da ceza yok” dedi.

“BU İŞİN SONU OLMAYACAK”

Atık tüketim alışkanlıklarının değişmediğini ve bu şekilde devam edildiği sürece sorunun daha da büyüyeceğini vurgulayan Özbay, “Maalesef atık tüketim alışkanlıkları değişmiyor. Sonra da bir atık bertaraf tesisi kurulacağı zaman herkes tepki gösteriyor. Bugün evinin önünde atık bertaraf tesisi olmayanlar rahat davranmasınlar. Eğer biz bu şekilde atık oluşturmaya devam eder ve geri dönüşüm oranlarımızı artırmazsak yarın senin kapının önüne de atık bertaraf tesisi kurulacak. Yani bu işin sonu olmayacak. İşte bu yüzden ‘sıfır atık bir bertaraf yöntemi değil bir yaklaşım tarzıdır’ diyorum. Yani aslında sıfır atığın temeli kâğıdı, camı dönüştürmek değil insanı dönüştürmektir. Bakın İZAYDAŞ doldu. Eğer geri dönüşüm oranlarını yüksek tutabilseydik çok daha uzun bir süre kullanılabilirdi. Yani biz böyle davranmaya devam edersek 12 ilçeyi dolaşır bu” şeklinde ifadelerde bulundu.