Atatürk’ün İzmit Basın Toplantısı: Tarihe yön veren buluşma

Söz konusu toplantının daveti, ilgili gazetecilere Büyük Millet Meclisi Hükûmeti’nin İstanbul Temsilcisi Dr. Adnan Bey (Adıvar) ve eşi Halide Edip Hanım (Adıvar) aracılığıyla ulaştırılmıştır. Vakit başyazarı Ahmet Emin Bey (Yalman), Tevhid-i Efkâr başyazarı Velid Bey (Ebüzziya), İleri başyazarı Suphi Nuri Bey (İleri), İkdam yazarı Yakup Kadri Bey (Karaosmanoğlu), Tanin yazarı İsmâil Müştak Bey (Mayokan), Akşam yazarı Falih Rıfkı Bey (Atay), Yenigün başyazarı Yunus Nadi (Abalıoğlu) ve Kızılay Başkanı Hamit Bey’ İstanbul’dan gelip toplantıya katılanlar arasındadır. Ayrıca İleri gazetesinin İzmit muhabiri Kılınçzade Hakkı Bey (Kılıç) de İzmit kökenli bir gazeteci olarak toplantıda hazır bulunmuş dört kişilik bir ekip de görüşmeleri not etmiştir.

ATATÜRK ÖNCE GAZETECİLERİN SORULARINI ALDI

İzmit Kasrı’nın alt katındaki büyük salonda neredeyse sabaha kadar, yaklaşık altı saat süren toplantıya Atatürk, annesinin İzmir’de vefat ettiğine ilişkin haberi almasına karşın, programını bozmayarak katılmıştır. Toplantıda Atatürk önce gazetecilerin sorularını almış, bu sorular doğrultusunda konuşulacak konuları tespit etmiş, daha sonra da ana başlıklar altında bazı konuları ayrıntılarıyla ele almıştır.

HİLAFET VE SALTANAT SORUNLARI GÜNDEME ALINDI

Misak-ı Millî’ye göre Batı Trakya’nın konumu, barış ve Lozan Konferansı, hükûmet merkezinin neresi olacağı, TBMM’nin içyapısı ve işleyişi, kadınların milletvekili olup olamayacaklarıyla nüfus ve göç sorunları, Kürt sorunu, Türk dış politikasına ilişkin bazı sorunlar söz konusu ana başlıklar arasında sayılabilir. Bu arada Atatürk’ün yönlendirmesiyle hilafet ve saltanat sorunları da gündeme alınmıştır. Söz konusu basın toplantısında gündeme gelen konular ve Atatürk’ün yaptığı açıklamalar, Türkiye’nin kısa süre sonra yaşayacağı önemli dönüşümlerin habercisi olmuştur. Hükûmet merkezinin İstanbul değil de Ankara olacak olması, bu anlamda, ciddi bir örnek teşkil eder. Atatürk, İzmit Basın Toplantısı’nda şartların ve savaşımın zaten Ankara’yı merkez kıldığını ve Ankara’nın imarıyla ilgili çalışmaların başlatıldığını belirtmiş ve İstanbul’un merkez olamayacağını açıkça ifade etmiştir.

''LİDERİN KAMUOYU YARATMASI''

İzmit Basın Toplantısı, Atatürk’ün 14 Ocak 1923 tarihinde başlayan ve 35 gün süren bir yurt gezisinin ilk parçası olarak da anlam taşımaktadır. Basın toplantısında, basın mensupları aracılığıyla geleceğe ilişkin çok önemli mesajlar veren Atatürk, aynı mesajları doğrudan halkla da paylaşmış; böylece çok kritik bir dönemde “Liderin kamuoyu yaratması”na ilişkin seçkin örneklerden birini vermiştir.