Kocaeli'de ekmeğe zam geliyor mu?
Dün Kocaeli’nin en eski ve çok okunan gazetelerinden birinde, fırıncıların zam talebinde bulunduğu yazıldı. Ben de Kocaeli Fırıncılar Odası Başkanı Ali Sarı’yı arayarak haberin doğru olup olmadığını sordum. Sayın Sarı, haberin asılsız olduğunu söyledi ve kendilerine danışılmadan bu tür haberler yapılmasına da haklı olarak tepki gösterdi. Konunun aktörü bir telefon mesafesi uzaklıktayken böyle spekülatif haberler yapmak gerçekten yanlış. Neyse, Sarı’dan aldığım bilgilere göre, Kocaeli’yi önümüzdeki günlerde bekleyen bir ekmek zammı yok. Fırıncıların zam talebi için, önce asgari ücretin belirlenmesi ve un desteğinin devam edip etmeyeceğinin anlaşılması gerekiyor.
Temmuz ayı asgari ücretine yapılacak ara zam için Asgari Ücret Tespit Komisyonunda görüşmelerin başlaması bekleniyor.
Bu akşam açıklanması beklenen yeni Cumhurbaşkanlığı kabinesinde yer alacak Tarım ve Orman Bakanının, Toprak Mahsulleri Ofisi aracılığıyla un fiyatlarının yükselmesini önlemek amacıyla uygulanan “un regülasyon projesi” ile ilgili tutumu da ekmek fiyatlarında belirleyici olacak. Başkan Sarı, asgari ücretin açıklanması ve un desteğinin hangi ölçüde devam edeceğine bağlı olarak zammı gündemlerine alacaklarını söyledi.
Sarı, bu yıl yağışların da etkisiyle buğday mahsulünün iyi olduğunu, verimli buğday alındığını, Ukrayna’dan tahıl sevkiyatının devam ettiğini, bu nedenle un fiyatlarında önemli bir artış beklenmediğini de ifade etti. Sarı, “Bizim vatandaşı mağdur etmek gibi bir niyetimiz yok” diyerek durumu özetledi.
Kocaeli’de şu anda 210 gram ekmek 5TL’den, 100 gram simit 7,5 TL’den satılıyor. Sarı’nın sözlerinden anladığımız, iddia edildiği gibi ekmek fiyatının 7 lira ve üzerine çıkması söz konusu değil.
ŞİMŞEK GELİYOR AMA BELİRSİZLİK DE SÜRÜYOR
Dün Mehmet Şimşek’in ekonominin başına geçeceği neredeyse kesinleşti. Şimşek’in ekonominin dümenine geçeceği beklentisi piyasalarda olumlu hava estirdi. Döviz yükselmeye devam ediyor ama Türkiye’nin risk primi geriledi, borsa yükseldi. Piyasa aktörlerinin beklentisi, ekonomide akılcı politikalara geri dönülmesi yönünde.
Çok garip bir seçim süreci yaşadık. Türkiye’nin en önemli sorunu ekonomi olmasına rağmen, iktidar yapay bir beka sorunu yaratarak, seçmeni manipüle etmeyi başardı. Cari açık rekor kırarken, Merkez Bankası rezervleri eksiye düşmüşken, altın rezervleri satılırken, enflasyon oranları Avrupa’nın 10 katıyken, risk primi yükselirken ekonomi hariç her şey konuşuldu. İktidar, hesap vermediği gibi gelecekle ilgili somut bir vaatte de bulunmadı. Seçmeni rahatlatacak önlemlerle, ceplerine para koyarak kazanmayı başardı. Seçmen de makro ekonomik sorunlarla hiç ilgilenmediğini gösterdi. “Reis çözer” kolaycılığına yaslandı ve seçmen olarak sorumluluğunu üstlenmedi. Ben bu sinizmi çok tehlikeli buluyorum.
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, birkaç kez, o da gazetecilerin sorularını yanıtlarken, mevcut ekonomi politikaları ile devam edeceğini söyledi. Düşük faiz ile enflasyonu düşüreceği iddiasını yineledi. Az çok ekonomi okuryazarlığı olan seçmenler, bu teorinin yanlış olduğunu, bu şekilde Türkiye ekonomisinin batağa saplanacağını bildiği için, büyük kitlelerin rahatlığına hayret etti. Muhalefet ise maalesef bu kaygıları basit ve anlaşılır bir dille seçmene anlatmayı başaramadı.
Şimdi geldiğimiz noktada, Şimşek’in ekonominin başına geçmesinin ne anlama geleceğini biliyoruz. Erdoğan modelinden vazgeçileceği anlamına geliyor. Şimşek’in şartlarının “tam yetki” ve icracı bakanlık olduğunu öğrendik. Tam yetki demek, Şimşek, Merkez Bankası faizini yükseltebilir, hatta IMF’ye gidebilir demek. Erdoğan’ın bunlara izin vermesi mümkün olabilir mi? Yoksa ikinci bir Lütfi Elvan vakası mı yaşanacak? Berat Albayrak’ın istifasının ardından Hazine ve Maliye Bakanlığının başına getirilen Lütfi Elvan, rasyonel ekonomi politikalarına geri dönmüş ve kısa sürede ekonomi rayına oturmaya başlamıştı. Ancak Erdoğan bu duruma sadece birkaç ay tahammül gösterebilmiş ve sonunda Elvan da görevi bırakmak zorunda kalmıştı. Bunları yaşadığımız için, Şimşek’in Erdoğan’dan ciddi bir garanti almış olduğunu tahmin edebiliriz. Yine de halen büyük bir belirsizlik hakim, zaman içinde göreceğiz…