Derince patlaması sabotaj mı?

Bugün, çok korktuk. Çok şiddetli bir patlama sesi, Derince’den Gölcük’e kadar ulaştı.

İlk etapta herkesin aklına o soru geldi: Tüpraş mı patladı?

Tüpraş olmadığını öğrenince patlama realitesi varken bile bir çok şükürü çektik.

Nihayetinde Türkiye bugün Kocaeli’deki patlamayı konuştu.

Derince Limanındaki Toprak Mahsülleri Ofisini silolarında büyük bir patlama meydana geldi.

Birkaç saat sonra da Tekirdağ’da bir kimya fabrikasında ciddi bir patlama olduğunu medyadan okuduk.

Dünyada bir tahıl krizi yaşanırken, tahıl anlaşması üçgeninde Türkiye, Ukrayna ve Rusya arasında mekik dokurken, ortaya hemen bir ‘sabotaj’ iddiası atıldı.

Tabi insanların zihninde sabotaj iddiasını güçlendirecek detay biraz da; tahıl dolu bir silonun nasıl patlayacağıyla ilgili yeterince bilgi sahibi olmamasından kaynaklanıyordu.

Hal böyle olunca bende vaziyeti işin uzmanına sordum. Patlamanın nedeniyle ilgili de çok ilginç bir bilgi var, onu da ifade edeceğim.

İŞİN UZMANINA SORDUM

Derince Limanındaki patlamayı bir dönem Cumhurbaşkanı Danışmanlığı görevini de yürüten, İş Güvenlik Uzmanı Latif İşcen’e sordum. Hatta direkt, “Yahu bunun sabotaj olma ihtimali olabilir mi?” de dedim.

Patlamanın nedenleriyle ilgili Sayın İşcen sabotaj iddiasını inandırıcı bulmamakla şunları söyledi:

“Bu silolara gemilerden buğday basılıyor. Bu basma esnasında buğdayın içinde çok ciddi miktarda toz var. Bu tozun elektrik yüklü olmaması gerekiyor. Sürtünmemesi gerekiyor. Sürtündüğünde de elektrik yükü yüklenmemesi gerekiyor. Bu boru hatlarından tut, tanka gelene kadar topraklama çok iyi olması gerekiyor. Bu kullanılan ekipmanların da ATEX ekipman olması lazım. Kurallara uygun bir basım yapılması lazım.

Öte yandan bu tesis eski bir tesis. Bakımları yapıldı mı? Yapılmadı mı? Bunlar çok önemli. Ortada bir patlama varsa bizim saydığımız önlemlerden biri muhakkak es geçilmiştir.”

ALLAH ŞİFA VERSİN

Çok korkunç bir patlama yaşadık. Çok korktuk.

Patlama sonrasında yaralılardan Ekrem Kalkan, Yüksel Bilgiç, Saim Yiğit, Cumhur Çavuş ve Şükrü Tarık Kara Derince Eğitim ve Araştırma Hastanesi'ne, Elif Kayaoğlu, Memili Çalar, Yavuz Kahraman, Turgut Güler ve Ahmet Özcanlı Kocaeli Şehir Hastanesi'ne, Murat Budak Seka Devlet Hastanesi'ne, İsmail Çetin Kocaeli Üniversitesi Eğitim ve Uygulama Hastanesine kaldırıldı. Yaralılarımızdan 3’ünün durumu ağır, Allah acil şifalar versin.

Öte yandan yaklaşık 10 Milyon TL’yi bulan bir hammadde zararı varmış.

Siloların yenilenmesi işlemleri de yaklaşık 50 Milyon TL’yi bulabilir. Belki de aşabilir.

DAHA ÖNCEDEN GÜBRE Mİ TAŞIMIŞTI?

Ben, sağlam bir kaynaktan, patlamadan yaklaşık 7-8 saat sonra bir bilgi edindim.

İşin içindeki bu insan diyor ki: “Bu patlamada limanın suçu yok. Buğdayı getiren gemi daha evvelde gübre taşımış. Gübre taşıması demek, buğday basılırken etkileşim demek, elektriklenme demek, kıvılcım demek.”

Bu cümleleri duyunca, “Yahu yük taşıyan gemi temizlenmiyor mu ki?” diye içimden geçirdim.

İddiaya göre söz konusu gemi yurt dışından gelmiş.

“Sabotaj” iddiasına destek çıkabilecek bu konuyu da yeniden işin uzmanına sormak için kaldırdım telefonu ve bu iddiayı size aktarmadan önce yine Latif İşcan’ı dinlemek istedim. Gübre taşıyan bir gemi patlamaya sebep olur mu diye sordum.

Latif bey, “Bakın, gemi hangi kimyasal maddeyi taşıdıysa o yük de onla gider. Geminin içinde statük yük kalsa da topraklama tam yapılırsa bir sorun yaşanmaz. Boru hatları topraklıysa karşı tarafa statik yük götürmez. Yine silolardaki topraklamaların da tam olması lazım. Ekipmanlar arıza yapmış olabilir, topraklamada sorunlar olabilir, bakımlar düzenli yapılmamış olabilir. Malzemenin basıldığı anda kullanılan kompresörlerin hatlarında yırtılma, açılma gibi hadiseler de patlamalara sebep olabilir” şeklinde durumu açıkladı.

SORULMASI GEREKEN SORULAR

Konuyu etraflıca dinledikten sonra sorulması gereken soruların şunlar olduğunu düşünüyorum:

1) Bu patlamanın ana kaynağı nedir?

2) Patlamanın oluşmasına neden olan davranış veya durum nedir?

3) Korkunç bir patlamanın yaşanmasına neden olan (varsa) yönetim zafiyeti nedir? Bu yönetim zafiyetinin öyküsü nedir?

4) Geçmişte hangi hatalar yapıldı, hangi önlemlerin alınması gerekiyordu da alınmadı?

5) Acil durumdaki zararın şiddetini arttıran nedenler nedir?

6) Patlamanın türünde veya yapısında değişken olan, tespit edilmemiş olan bir durum var mı?

7) Daha evvelde tespit edilmiş ancak takibi gerektiği gibi yapılmamış bir konu var mı?

Bu soruların kesinlikle yanıtlanması gerekiyor.

Ve en önemlisi, kazazedelerin beyanları. En net bilgi onlardan alınacaktır.

Sabotajdan ziyade ortada bir ihmal var gibi duruyor.

Devletimiz gerekli araştırmayı yapıp, kamuoyunu aydınlatacaktır.

İpucu

Çoğu insan dış dünyayla o kadar meşguldür ki; kendi içlerinde olup bitenlerden tamamen habersizdirler.

Nicola Tesla