BİSAM açıkladı! Açlık sınırı 10 bin 72 TL
DİSK'e bağlı Birleşik Metal-İş Sınıf Araştırmaları Merkezi Açlık ve Yoksulluk Sınırı Araştırması sonuçları açıklandı. Yapılan araştırmalarda açlık sınırı 10 bin 72 TL, Yoksulluk sınırı ise 34 bin 838 TL olarak açıklandı.
BİSAM tarafından yapılan ve açıklanan araştırmada, şu ifadelere yer verildi. “TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu) harcama gruplarına göre endeks rakamları, 2003 yıllı madde fiyatları ile İstanbul Halk Ekmek, zincir market cari ay internet fiyatları ve BİSAM Beslenme Kalıbı üzerinden yapılan hesaplamaya göre dört kişilik bir ailenin sağlıklı ve dengeli beslenmesi için aylık yapması gereken harcama tutarı Mayıs 2023 için 10 bin 72 liradır. Bu harcama tutarı sadece gıda için yapılması gereken minimum tutardır. Açlık sınırı üzerinden hanehalkı tüketim harcamaları esas alınarak yapılan hesaplama sonuçlarına göre ise yoksulluk sınırı 34 bin 838 lira olarak gerçekleşmiştir.
SADECE GIDA İÇİN
Sağlıklı beslenmek için her aile ferdinin alması gereken kalori miktarı farklılık göstermektedir. Yetişkin bir erkeğin sağlıklı ve dengeli beslenmesi için tüketmesi gereken gıdaların aylık karşılığı 2.742 liradır. Bu değer yetişkin bir kadın için 2.635, 15-18 yaş bir genç için 2.838, 4-6 yaş arası bir çocuk için 1.857 liradır. Sağlıklı bir biçimde beslenmenin toplam aile bütçesine maliyeti ise 10 bin 72 lira olarak tespit edilmiştir. Bu tutar söz konusu ailenin sadece gıda için yapması gereken zorunlu harcama tutardır. Eğitim, sağlık, barınma, eğlence, ısınma, ulaşım gibi giderler ile birlikte bir ailenin yapması gereken harcama tutarı 34 bin 838 liraya ulaşmaktadır.
GÜNLÜK HARCAMA GEREKSİNİMİ 335 LİRA
Günlük harcamalarda Mayıs 2023’de en yüksek maliyet grubunu süt ve süt ürünleri grubu 114,65 liralık harcama gereksinimi ile oluşturmaktadır. Et, tavuk ve balık grubu için yapılması gereken minimum harcama tutarı ise 72.15 liradır. Sebze ve meyve için yapılması gereken günlük harcama tutarı ise 61.06 liraya ulaştı. Ekmek için yapılması gereken harcama tutarı günlük 23.4 liradır. Katı yağ ve sıvı yağ ise 19.13 liralık masraf yapılması gereken ürün gruplarıdır. Yumurta için 7.31, şeker, bal, reçel ve pekmez için ise 9.33 lira harcama yapılması gerekmektedir.
SEPETİN ÜÇTE BİRİNDEN FAZLASI SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİ
Daha dar bir gruplandırmaya göre harcamalarda süt ve süt ürünlerinin payı yüzde 34.2 ile en yüksek paya sahiptir. Et, yumurta ve kurubaklagil grubunun payı yüzde 29.3 ile ikinci sıradadır. Sebze ve meyvenin harcamalar içindeki payı yüzde 18.2'dir. Ekmek, makarna vb. için ise pay yüzde 9.8'dir. Diğer gıda harcamalarının toplam içindeki payı ise yüzde 8.5'dir.
AİLE BİREYİNE GÖRE HARCAMA GEREKSİNİMİ
Her bir aile ferdinin sağlıklı beslenmesi için gereksinim duyduğu gıda grubu ve alması gereken kalori miktarı farklılık göstermektedir. Örneğin tüketilmesi gereken ekmek miktarı kadın ve erkek açısından anlamlı düzeyde farklıdır. Süt ve süt ürünleri tüketiminde 10-18 yaş arasındaki bir gencin harcama gereksinimi, yetişkin erkek ve kadından fazlayken, yumurta 4-6 yaş grubu için daha önemlidir. Günlük 335.74 liralık harcama içinde en maliyetli tüketim kalemi 32 lira ile 10-18 yaş arası bir gencin tüketmesi gereken süt ve süt ürünleri miktarıdır. 4-6 yaş arası bir çocuğun tüketmesi gereken yumurta miktarı yetişkinlerden fazladır.
ARAŞTIRMA YÖNTEMİ
Açlık ve yoksulluk sınırı BİSAM tarafından her ayın 15'inde kamuoyu ile paylaşılmaktadır. Araştırmada, BİSAM tarafından Sağlık Bakanlığı ve Hacettepe Üniversitesi Beslenme ve Diyabetik bölümünün hazırladığı Türkiye’ye Özgü Beslenme Kalıbı’nın, farklı kaynaklardan elde edilen verilerle değerlendirilerek yenilenmesi sonucunda elde edilen BİSAM beslenme kalıbı ile TÜİK harcama gruplarına göre endeks rakamları, TÜİK 2003 yıllı madde fiyatları dikkate alınmıştır. Ancak ekmek fiyatlarında referans değer İstanbul Halk Ekmek, sebze ve meyvede zincir market internet fiyatlarıdır. Meyve-Sebze fiyatı cari aya aittir.
TÜİK verileri dikkate alınarak yaptığımız hesaplamada esas alınan kalori miktarları şunlardır:
4-6 yaş çocuk için 1963 kalori
15-18 yaş çocuk için 3244 kalori
Yetişkin bir erkek için 2953 kalori
Yetişkin bir kadın için 2658 kalori
BİR KALEM OLARAK BELİRLENDİ
4 Kişilik ailenin sağlıklı beslenmek için yapması gereken minimum aylık gıda harcaması AÇLIK SINIRI olarak belirlenmektedir. Bu verinin Hanehalkı tüketim harcamasına dağıtılması ile elde edilen veri ise bize YOKSULLUK SINIRINI vermektedir. Tüketim Harcama Kalıbı dikkate alınırken, tüm içecekler, tütün ve gıda harcamaları bir kalem olarak belirlenmiştir.
YÜZDE 40 İLE 60 ARASINDA
Yoksulluk sınırı hesaplanırken, TÜİK Hanehalkı Bütçe Anketi Tüketim Harcaması Araştırması 2016 yılı sonuçlarının, 3. yüzde 20’lik dilimin tüketim harcamaları dikkate alınmıştır. Söz konusu tüketim grubu Türkiye’de nüfusun yüzde 40 ila yüzde 60’ı arasındaki kesimidir. Yetişkin erkek ve kadınlar için 18-50 yaş grubu, 10-18 yaş grubu için erkek çocuk dikkate alınmıştır.