DNA Günü'nde gençler bilimin izinde buluştu

Gebze Teknik Üniversitesi (GTÜ), Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü, MBG Kulübü ve ROVER takımı iş birliğinde tam 72 yıl önce, James Watson ve Francis Crick'in DNA'nın çift sarmal yapısını keşfetmesinin yıldönümü kutlandı. Bu çığır açan keşif, genetik bilginin anlaşılmasının önünü açmış ve yaşamın temelindeki sırların çözülmesine olanak tanımıştır. Aynı zamanda 25 Nisan tarihi 2003 yılında İnsan Genom Projesi'nin tamamlandığının ilan edildiği tarihtir. DNA Günü vesilesiyle, genetik biliminin geçmişini anarken, genetik bilimine farkındalık yaratmak, DNA’nın yapısının keşfini kutlamak, genetik araştırmaların potansiyelini vurgulamak ve geleceğe yönelik bu alanda yapılabilecek çalışmalar konusunda bilgilendirmek için yapılan etkinlik GTÜ Kongre ve Kültür Merkezi’nde lise öğrencilerinden akademisyenlere kadar geniş bir katılımla gerçekleştirildi.

"DNA'NIN KEŞFİ İNSANLIK İÇİN BİR DÖNÜM NOKTASIDIR"

Etkinlik, GTÜ Rektörü Prof. Dr. Hacı Ali Mantar’ın açılış konuşmasıyla başladı. Mantar, DNA’nın keşfinin tıptan tarıma kadar birçok alanda çığır açtığını vurguladı. Üniversitenin disiplinlerarası araştırmalarla genetik bilimine katkı sunduğunu belirten Mantar, “Bugün burada çeşitli liselerden öğrencilerimizle birlikte DNA'nın gizemini keşfediyoruz,” diyerek gençlere erken üniversite deneyimi sunduklarını ifade etti.

GENETİK HER YERDE

GTÜ, Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölüm Başkanı Prof. Dr. Yelda Özden Çiftçi, DNA araştırmalarının hem bilimsel hem de toplumsal yönlerine dikkat çekti. “İnsan genomundaki binde birlik farklılıkların bireylerin DNA parmak izleri çalışmalarında kullanıldığını ve DNA’yı kişiye özel yaptığını belirten” Özden Çiftçi, DNA’nın sadece laboratuvarlarda değil, günlük yaşamda da adli tıpta, kişisel tedavilerin uygulanmasında, stres koşullarına dayanıklı bitkilerin geliştirilmelerinde etkili olduğunun altını çizdi.

BİLİMSEL SUNUMLAR

Saat 10.00’da başlayan programda alanında uzman akademisyenler sunumlarıyla bilgi dolu bir gün yaşattı. Prof. Dr. Uygar Halis Tazebay, “Aklın Işığıyla DNA’yı Görmek” başlıklı çevrim içi sunumuyla genetik araştırmalarda teknolojinin gücünü anlattı. Doç. Dr. Özlem Akkaya “DNA’yı Yeniden Programlamak” adlı sunumuyla Sentetik Biyolojiye dair güncel gelişmeleri paylaştı. Doç. Dr. Hülya Akdemir “Antik DNA” başlıklı sunumunda, tarih öncesi kalıntılardan elde edilen DNA analizlerinin geçmişi nasıl aydınlattığını açıkladı. Dr. Nilüfer Akman Doğan ise “Adli Genetik Uygulamaları” konulu sunumuyla Genetik biliminin suç araştırmalarındaki rolüne değindi.

UYGULAMALI BİLİM

Fuaye alanındaki sergiler, DNA origami çalışmaları ve interaktif deney istasyonları öğrencilerin yoğun ilgisini gördü. MBG Kulübü öğrencilerinin ve MBG Bölümü araştırma görevlilerinin hazırladığı atölye çalışmaları sayesinde katılımcılar bilimi uygulamalı olarak deneyimleme şansı buldu. Sci-Art sergisi ise bilimle sanatı bir araya getirerek yaratıcı bir bakış sundu.

GENÇLER BİLİMİN İÇİNDE YER ALDI

Kocaeli genelinden 17 farklı liseden gelen öğrenciler, öğretmenleriyle birlikte gün boyunca GTÜ’nün sunduğu akademik ortamda bilimle iç içe bir gün geçirdi. Etkinlik gençlerin genetik bilimiyle tanışmasına olanak sağlayarak, geleceğin bilim insanlarına ilham kaynağı oldu. Yapılan etkinlikler kapsamında öğrencilere kısa sorularda sorularak edindikleri bilgiler pekiştirildi. Yapılan yarışma sonrasında Şehit Öğretmen Necmeddin Kuyucu Anadolu Lisesi’nden Yavuz Selim Aslan birinci olurken, ENKA Teknik Okulları’ndan Eymen Kutay Girginer ikinci ve Yücel Boru Fen Lisesi’nden Efe Kaan Aydın üçüncü oldu.

TARİHÇESİ

25 Nisan DNA Günü, DNA'nın yapısının keşfine ilişkin ilk bilimsel yayının 1953 yılında Nature dergisinde yayımlanmasının anısına 2003 yılından bu yana kutlanıyor. GTÜ’nün bu özel gün için hazırladığı etkinlik programı, bilgi ile eğlenceyi bir araya getirerek gençleri bilimin büyülü dünyasıyla buluşturdu.