Türkiye’de bir ilk! ''Okuyan Okul'' Projesi, öğrenciler için okuma kültürü yaratıyor

ÖZEL HABER-SUDE KALYONCUOĞLU

Kocaeli Haber- Kütüphanecilik Haftası kapsamında Nokta Gazetesi olarak, Gölcük Kız Anadolu İmam Hatip Lisesi Fen ve Sosyal Bilimler Proje Okulu'nun ülke çapında bir ilk olarak nitelendirdiği "Okuyan Okul" projesi hakkında danışman öğretmen Reyhan Timur ve Gülümser Mutlu ile özel bir röportaj gerçekleştirdik. Proje, kütüphaneyi düzenleyen bir grup öğretmenin kitap okuma ve tahlil etme fikrini paylaşmalarıyla doğmuş. Projenin sahipleri Reyhan Timur, Zeynep Şimşek, Gülümser Mutlu ve Figen Yılmaz bu anlamlı projeyi tüm dünyaya duyurmayı ve diğer projelere ilham kaynağı olmayı hedefliyor.

PROJE ORTAYA NASIL ÇIKTI VE NASIL İLERLEDİ?
Projenin fikri, öğretmenlerin okul kütüphanesini düzenlerken ortaya çıktığını belirten Gülümser Mutlu, "İki edebiyatçı ve iki meslek hocası olarak kütüphaneyi düzenliyorduk. Hatta dedik, öğrencilerimizle birlikte yapalım. Öğrenciler ve öğretmenler aynı kitapları okusunlar, aynı kitap üzerinden yorum yapalım. Bu öğrenciler için güzel bir deneyim olurdu. Birlikte proje ismi düşündük ve 'Okuyan Okul' ismini koymaya karar verdik. Proje 2022’de başladı ve ilk olarak Elif Şafak’ın Aşk romanıyla serüvenimize başladık, afiş hazırlayıp öğrencilerimize duyurduk. Amaç, 'İsteyen herkes katılabilir ve okuyabilir' idi. Bir aylık süreyle her ay bir kitap belirleyip, tahlil yaptık. Öğrenciler beğendikçe ilgileri arttı ve katılımcı sayısı da büyüdü.

‘’İLK OLARAK KÜTÜPHANELERE GİTMEYE BAŞLADIK’’
Bu projeyi okul müdürümüz Resul Hoca’ya anlattık, o da çok beğendi ve okulumuzun ana projesi olmasına karar verdi. Projeyi daha da büyütüp kitap tahlillerini farklı mekanlarda yapmaya karar verdik. İlk olarak kütüphanelere gitmeye başladık. Ulaşlı Gençlik Merkezi, Orman Kütüphanesi, Gölcük Gençlik Merkezi gibi yerlerde etkinlikler düzenledik. Ayrıca, İlçe Milli Eğitim Müdürümüzü okulumuza davet ettik. Ereğli’de Çipalı Konak ve Ayvaz Kamping’te de etkinlikler yaptık"dedi.

‘’KATILIM SÜREKLİ ARTTI’’
"Okuyan Okul" Projesinin öğrenciler üzerindeki etkisinin olumlu olduğunu ve öğrencilerin ilk şiir kitabı tahlili sonucunda beklenenin üstünde bir başarı elde ettiklerini belirten Mutlu, "Kitap okumayı seven öğrenciler kadar, okumaya meyilli ama az kitap okuyan öğrenciler de ilgisini çekti. Farklı mekanlarda yaptığımız tahliller, öğrencilerin etkinliklere katılma isteğini artırdı ve daha fazla kitap okudular. Katılım sürekli arttı. Burada önemli olan, öğrencilere sadece kitap okumalarını söylemek değil, öğretmenlerin bakış açılarıyla kitaplara farklı bir yaklaşım kazandırmak. Kitapla ilgili duygu ve düşüncelerini paylaştıklarında kendilerini değerli hissediyorlar. Örneğin, Atilla İlhan’ın ‘Ben Sana Mecburum’ şiir kitabını tahlil ettik ve çok başarılı sonuçlar aldık. Öğrencilerle üç kelime seçip doğaçlama şiir yazdılar ve gerçekten başarılı oldular" şeklinde ifade etti.

‘’BİZ ÖĞRETMENLER BİLE BUNA DİKKAT ETMEMİŞTİK’’
Reyhan Timur ise, öğrencisi Hayrunisa'nın kitap tahlili üzerindeki farklı yorumunun kendilerine büyük kazanç sağladığını aktararak, "Ayvaz Camping’te Toprak Ana kitabını tahlil ettik. Öğrencimiz Hayrunisa, çiçeklerin anlamlarıyla ilgili bir özet yaparak, bunların rastgele seçilmediğini ve anlamlarıyla birlikte tamamlayıcı unsur olarak seçildiğini açıkladı. Biz öğretmenler bile buna dikkat etmemiştik. Öğrencilerimizin farklı bakış açıları bize çok şey kazandırabiliyor" dedi.

‘’TOPLANTILAR İLE KARAR VERİYORUZ’’
Kitap seçimlerini komisyon olarak belirlediklerini söyleyen proje danışman öğretmenleri Gülümser Mutlu ve Reyhan Timur, öğrencilerin ilgisini çekecek ve onlara fayda sağlayacak kitapları seçmeye özen gösterdiklerini belirttiler. Mutlu, "Hangi kitabın uygun olacağını toplantılarla karar veriyoruz ve öğrencilerin sevebileceği kitaplar seçmeye çalışıyoruz," dedi. Ayrıca, özel günlerde de kitap seçimlerine dikkat ettiklerini ifade eden Mutlu, "Engelliler Günü için 'Bitmeyen Gece'yi seçtik; öğrencilerimizin görme engelli birinin hayatını anlamalarını istedik," diye ekledi. Timur, "Öğrenciler, bu durumu anlamaları için gözlerini bantlayarak gezdirildi" ifadelerini kulandı.

‘’BİZ SADECE OKUYAN BİR KESİM DEĞİLİZ’’
Amaçlarının sadece kitap okumak olmadığını belirten Mutlu, ''Biz sadece okuyan bir kesim değiliz. Okuyup tahlil eden, kitapları özel günler, haftalar ve mekanlarla ilişkilendiren bir projeyiz. Öğrencilerimize okumayı sevdirmek, anlamalarını sağlamak, yani tahlil yeteneklerini geliştirmek istiyoruz'' şeklinde konuştu.

KİTAPLAR NASIL TEMİN EDİLİYOR?
Kitap temini hakkında açıklama yapan Timur, ''Nisan ayında kitap tahlilimiz olacak. Geçen yıl 8. sınıflarla yapmıştık, bu yıl kardeş okul Adnan Menderes İmam Hatip Lisesi ile yapacağız ve onlara kitap hediye ediyoruz. Bazen öğrencilere kitapları temin etmeyi biz bırakıyoruz, bazen kütüphaneden veya gençlik merkezlerinden destek alıyoruz'' diyerek belirtti.

MEKAN SEÇİLİRKEN KİTAPLARIN TEMA VE KONUSU ESAS ALINIYOR
Farklı mekanlarda yapılan tahlillerin öğrencilere huzur kattığını belirten Mutlu, ''Geçen yıl Ormanya’daki Orman Kütüphanesi'ne gittik. Doğayla iç içe, kuş sesleri arasında kitap hakkında sohbet etmek ayrıcalıktı. Mekan seçerken kitabın teması ve içeriği buna göre belirliyoruz'' dedi.

‘’50’Yİ GEÇMEMEYE ÖZEN GÖSTERİYORUZ’’
İlk tahlillerinde 5-6 öğrenci katılırken, şu anda her ay 40-50 öğrencinin katıldığını söyleyen Mutlu, ''Biz 50'yi geçmemeye özen gösteriyoruz, böylece her öğrenci söz hakkı bulabiliyor. Her ay, bence bir okulda 50'ye yakın öğrencinin aynı kitabı okuyup birlikte fikirlerini paylaşması, şu an Türkiye'de olmayan, yani sadece bizde olan bir proje diye düşünüyorum. İl genelinde birçok proje yapılmış olsa da, şu an bizim gerçekleştirdiğimiz gibi bir proje Türkiye'de başka bir okulda henüz uygulanmamıştır. Bizim projemizin, farklı projelere ilham kaynağı olduğunu düşünüyoruz. Bu sayede, "Okuyan Okurlar", "Okuyan Şehirler", "Okuyan Ülkeler" ve "Okuyan Bir Dünya" yaratmayı hedefliyoruz''şeklinde konuştu.

‘OKUYAN OKUL’ PROJESİ SAYESİNDE ÖĞRENCİLERİN ÖZGÜVENLERİ ARTIYOR
"Okuyan Okul" projesi, öğrencilerin özgüvenini artırmada önemli bir rol oynuyor. Tahliller sırasında öğrenciler kendi fikirlerini ifade etme fırsatı buluyor. Bu süreç, çekingen öğrencilerin kendilerini daha rahat ifade etmelerini sağlıyor. Öğrenciler, bir kitabı beğenip beğenmediklerini açıklarken, öğretmenler sadece neden beğendiklerini ya da beğenmediklerini soruyor. Bu yaklaşım, öğrencilerin eleştirel düşünme becerilerini geliştiriyor.

PROJENİN İLK HEDEFİ SÜREKLİLİĞİ SAĞLAMAK
Projenin gelecekteki hedeflerinden bahseden öğretmenler, projenin sürekliliğini sağlamaya çalıştıklarını belirtiyor. En büyük başarılarının, bu projeyi sürdürülebilir kılmak olduğunu ifade ediyorlar. Öğrencilere okuma alışkanlığı kazandırmak ve projeye katılımı arttırmak en önemli amaçları. Ayrıca, projenin ulusal çapta tanınmasını istiyorlar ve bunun için sosyal medya duyurularını daha etkin bir şekilde yapmayı planlıyorlar. Bu doğrultuda, "Okuyan Okul" için ayrı bir sosyal medya hesabı açmayı hedefliyorlar.