Hallacı Mansur kimdir, nereli, nasıl öldü, kitapları neler?

Fenerbahçe başkanlık seçimleri öncesi gerçekleşen bir yayın sırasında Aziz Yıldırım, Ali Koç'a Hallacı Mansur'dan bahsederek dikkat çeken bir göndermede bulundu. Bu olayın ardından "Hallacı Mansur kimdir?" veya "Hallacı Mansur ne anlama gelir?" gibi sorular internet aramalarında popüler hale geldi. Peki, Hallacı Mansur kimdir, nerede doğdu, nasıl hayatını kaybetti, hangi eserleri yazdı? İşte Hallacı Mansur hakkında merak edilen detaylar...

HALLACI MANSUR KİMDİR?

Hallacı Mansur, tam adıyla Ebû'l-Muğîs el-Hüseyn bin Mansur el-Hallâc, 858 yılında İran'ın Fars bölgesinde doğmuş ünlü bir İslam mistiği ve sufi düşünürdür. İslam tarihinde tasavvuf alanında önemli bir yere sahip olan Mansur, en çok "Enel Hak" (Ben Tanrıyım) ifadesiyle tanınır.

Genç yaşta dini eğitimine başlayan Hallacı Mansur, dönemin önemli alimlerinden dersler almış, küçük yaşta Kur'an'ı ezberlemiş ve Arapça ile İslam ilimlerinde derinlemesine bilgi sahibi olmuştur.

Hallacı Mansur, genç yaşta tasavvufa yönelmiş ve Şiblî ile Cüneyd-i Bağdadi gibi ünlü sufilerden etkilenmiştir. Ancak tasavvufi düşünceleri ve özellikle "Enel Hak" sözü, zamanla İslam alimleri arasında büyük tartışmalara yol açmıştır.

Mansur'un öğretileri, daha çok vahdet-i vücut (varlık birliği) felsefesi etrafında şekillenmiştir. Bu düşünceye göre, evrende var olan her şey, tek bir varlığın, yani Allah'ın yansımasıdır. Hallacı Mansur, Allah'ın varlığının insanın iç dünyasında da hissedilebileceğine inanmış ve bunu "Enel Hak" ifadesiyle dile getirmiştir. Bu ifade, dönemin İslam otoriteleri tarafından küfür olarak değerlendirilmiştir.

HALLACI MANSUR NASIL ÖLDÜ?

Hallacı Mansur, tasavvufi görüşleri ve özellikle "Enel Hak" ifadesi nedeniyle büyük bir tepki çekmiştir. 922 yılında Abbasi Halifesi el-Muktedir'in emriyle tutuklanmış ve Bağdat'ta yargılanmıştır. Hallacı Mansur, yaptığı savunmalarda görüşlerinin tasavvufi anlamlarını açıklamaya çalışsa da, mahkeme tarafından suçlu bulunmuş ve ölüm cezasına çarptırılmıştır.

Hallacı Mansur, Bağdat'ta halka açık bir alanda işkenceyle öldürülmüştür. Önce kırbaçlanmış, ardından uzuvları kesilerek infaz edilmiştir. En sonunda idam edilerek cansız bedeni yakılmış ve külleri Dicle Nehri'ne atılmıştır.

Hallacı Mansur'un trajik ölümü, İslam dünyasında derin izler bırakmış ve onun mistik öğretileri yüzyıllar boyunca tartışılmaya devam etmiştir. Eserleri ve düşünceleri, hem tasavvuf çevrelerinde hem de İslam düşünce tarihinde önemli bir yer tutmaktadır.