İslam'da içtihat kavramı
İslam'da "içtihat", bir hüküm veya mesele hakkında bilgi ve kavrayış sahibi bir uzmanın, Kur'an ve Hadis ışığında derinlemesine düşünerek karar vermesi anlamına gelir. İçtihat, İslami ilimlerde özellikle fıkıh (İslam hukuku) alanında kullanılan bir terimdir.
İçtihat nedir?
İçtihat kelimesi, Arapça "cehd" kökünden türemiştir ve "çaba göstermek, gayret etmek" anlamlarına gelir. İçtihat, bir fıkıh aliminin (müçtehit) belirli bir konuda varolan İslami kaynakları kullanarak yeni bir hüküm ortaya koyması sürecidir.
İçtihat yapabilmek için alimin belli başlı kriterlere sahip olması gerekir:
- Kur'an-ı Kerim'in tamamını bilmek ve ayetlerin nüzul (indiği) sebeplerini, muhkem ve müteşabih ayetleri ayırt edebilmek.
- Hadis ilmine vakıf olmak; Peygamber Muhammed'in (sav) sözlerini, fiillerini ve takrirlerini bilmek.
- Arapça diline hakim olmak; dilin gramerini, edebiyatını ve kelime anlamlarını bilmek.
- Usul-i fıkıh bilgisine sahip olmak: Yani fıkıh kurallarını ve metotlarını bilmek.
- İjma (alimlerin görüş birliği) ve kıyas (benzerlik yoluyla hüküm çıkarma) gibi fıkhi prensiplere hakim olmak.
- Toplumun sosyal, kültürel ve ekonomik yapısını anlamak ve güncel meselelere dair bilgi sahibi olmak.
İçtihat, İslam toplumunun karşılaştığı yeni meselelere ve değişen şartlara cevap verme kapasitesini artırır. İslam'ın ilk dönemlerinden itibaren alimler, içtihat yoluyla toplumun karşılaştığı yeni sorunlara İslami çerçevede çözüm aramışlardır. Ancak, içtihat kapasitesine sahip olan alimlerin (müçtehitlerin) sayısının azalması ve bazı tarihsel dönemlerde içtihadın kapatıldığına dair algılar, İslam dünyasında bazı tartışmalara yol açmıştır.
Değerli NoktaGazetesi.com.tr okurları,
NoktaGazetesi.com.tr ekibi olarak Türkiye'de ve dünyada yaşanan, haber değeri taşıyan gelişmeleri sizlere en hızlı, tarafsız ve kapsamlı şekilde sunmak için çalışıyoruz. Bu süreçte sunduğumuz haberlerle ilgili eleştiri, görüş ve yorumlarınız bizim için çok değerli. Ancak, karşılıklı saygı ve hukuka uygunluk çerçevesinde, daha sağlıklı bir tartışma ortamı oluşturmak adına yorum platformumuzda uyguladığımız bazı kurallarımız bulunmaktadır.
Sayfamızda Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına ve evrensel insan haklarına aykırı yorumlar onaylanmaz ve silinir. Okurlarımız tarafından yapılan yorumların, (diğer okurlara yönelik olanlar da dahil) kişilere, ülkelere, topluluklara, sosyal sınıflara ırk, cinsiyet, din, dil başta olmak üzere ayrımcılık içermesi durumunda, yorum editörlerimiz bu yorumları onaylamayacak ve silecektir. Onaylanmayacak ve silinecek yorumlar arasında aşağılama, nefret söylemi, küfür, hakaret, kadın ve çocuk istismarı, hayvanlara yönelik şiddet söylemleri de yer almaktadır. Suçu ve suçluyu övmek, Türkiye Cumhuriyeti yasalarına göre suçtur, bu nedenle bu tür yorumlar da NoktaGazetesi.com.tr sayfalarında yer almayacaktır.
Ayrıca, Türkiye Cumhuriyeti mahkemelerinde doğruluğu kanıtlanamayan iddia, itham ve karalama içeren, halkı kin ve düşmanlığa tahrik eden, provokatif yorumlar da yapılamaz.
Markaların ticari itibarını zedeleyici, karalayıcı ve ticari zarara yol açabilecek yorumlar onaylanmaz ve silinir. Aynı şekilde, bir markaya yönelik promosyon veya reklam amaçlı yorumlar da onaylanmaz ve silinecek yorumlar kategorisindedir. Diğer web sitelerinden alınan bağlantılar NoktaGazetesi.com.tr yorum alanında paylaşılamaz.
NoktaGazetesi.com.tr yorum alanında paylaşılan tüm yorumların yasal sorumluluğu yorumu yapan kullanıcıya aittir, NoktaGazetesi.com.tr bu sorumluluğu üstlenmez.
NoktaGazetesi.com.tr'de yorum yapan her okur, yukarıda belirtilen kuralları, sitemizde yer alan Kullanım Koşulları'nı ve Gizlilik Sözleşmesi'ni okumuş ve kabul etmiş sayılır.
Kurallarımıza uygun şekilde saygı, nezaket, birlikte yaşama kuralları ve insan haklarına uygun yorumlarınız için teşekkür ederiz.