Türkiye’nin iletişim tasarım evreni! Ahmet Değirmenci: Kravat rengi de iletişim dilidir

ÖZEL HABER - SUDE KALYONCUOĞLU

Aksaray Üniversitesi İletişim Fakültesi Gazetecilik Bölümü Araştırma Görevlisi Ahmet Değirmenci, Nokta Gazetemize özel olarak yaptığı açıklamada iletişim tasarımının dünya genelinde artan önemine ve Türkiye’deki evrimine dikkat çekti.

“KAPSAMLI ŞEKİLDE DEĞERLENDİRİLMELİDİR”

Türkiye'de iletişim tasarımının evrimini ve önemin detaylı anlatan ve görsel odaklı bir dünyada iletişim tasarımının önemi giderek artmaktadır diyen Ahmet Değirmenci,” Bilgi ve etkileşimin büyük ölçüde görsel kanallar aracılığıyla gerçekleştiği günümüzde, bu disiplin küresel ölçekte büyük bir önem taşımaktadır. Alanın önemini ve Türkiye’deki gelişimini anlamak için, Dünya İletişim Tasarımı Günü’ne bakmak gerekir. Başlangıçta Dünya Grafik Tasarım Günü olarak bilinen ve Uluslararası Tasarım Konseyi’nin (ICoD) 1963’teki kuruluşunu anmak için 1995’te Kim Paulsen tarafından başlatılan bu gün, zamanla isim değiştirerek tasarımın genişleyen kapsamını yansıtmıştır. İletişim tasarımının tanımı, toplumsal etkileri, Türkiye’deki evrimi, kültürel faktörlerin rolü, sürdürülebilirlik ve toplumsal cinsiyet gibi temaların entegrasyonu ile gelecekteki eğilimleri ve ekosistemi kapsamlı şekilde değerlendirilmelidir” dedi.

İKNA SİSTEMLERİ OLUŞTURUYOR

İletişim tasarımı, izleyici, bağlam ve içerik arasındaki ilişkilere odaklanarak çeşitli medya üzerinden mesajlar oluşturur diyen Değirmenci, basılı işler, sergiler, yol bulma sistemleri, ambalajlar, yayın medyası, web siteleri ve oyunlar gibi birçok alanda uygulandığını ifade etti. Sözlerine devam eden Değirmenci Amerika Grafik Sanatlar Enstitüsü (AIGA), iletişim tasarımını deneyimler yaratan, bilgilendiren, eğlendiren ve ikna eden sistemler oluşturma süreci olarak tanımlar dedi. Bu alan, insanların bilgiyle etkileşiminde bilişsel ve sosyal davranışları da ele aldığını, grafik tasarım ile iletişim tasarımı bazen karıştırılsa da, iletişim tasarımı daha geniş bir kapsam sunacağını söyledi.

“ANLAMLI VE BÜTÜNCÜL OLMASIDIR”

İletişim tasarımının temel ilkeleri açıklık, etkililik, estetik, basitlik, tutarlılık ve hedef kitlenin doğru anlaşılmasıdır şeklinde konuşan Değirmenci,”Etkili bir tasarım, tipografi, renk ve düzen gibi görsel öğeleri stratejik kullanarak bilgi aktarır. Tasarım ayrıca, renkler, tipografi ve ikonlarla bir görsel dil oluşturur. Semiotiğe dayanan bu dil, kültürel bağlamı ve sembollerin nasıl algılandığını dikkate alır. Renkler duyguları harekete geçirir, marka kimliğini güçlendirir; tipografi ise okunabilirlik, ton ve hiyerarşi sağlar. Görsel dilin temel ilkesi, tüm öğelerin anlamlı ve bütüncül olmasıdır” dedi.

“İKNA ETMEYİ AMAÇLAR

Tasarımın sadece estetik değil, aynı zamanda bir “iletişim dili” olduğunu düşünen Değirmenci, “Her şey iletişim ile ilişkilidir. Kravatınızın rengi bile iletişim dilinin bir parçasıdır. İnsan her haliyle mesaj verir. Beğenilen mimari, mezar taşı, saç kesimi gibi unsurlar da iletişim dili kapsamındadır. Tasarımın da belirli bir hedefi vardır ve etkileşimi barındırır. Güzellik uyandırırken, etkileşime geçtiği kişiyi veya kitleyi ikna etmeyi amaçlar”şeklinde konuştu.

KÜLTÜREL FAKTÖRLERİN ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

Ahmet Değirmenci, Türkiye’de grafik tasarımın Cumhuriyet’in ilk yıllarına kadar uzandığını belirterek, İhap Hulusi Görey’in görsel kimlik kazandıran ilk önemli tasarımcı olduğunu vurguladı. 1928’deki Harf Devrimi’nin görsel iletişimi dönüştürdüğünü, ardından Mengü Ertel, Yurdaer Altıntaş, Bülent Erkmen ve Sadık Karamustafa gibi isimlerin katkılarıyla grafik tasarımın geliştiğini ifade etti. Türkiye Grafik Tasarımcılar Derneği (GMK) 1980’lerde kurularak tasarımcıları bir araya getirdi. 1997’de Yıldız Teknik Üniversitesi’nin medya tasarım programını kurarak eğitimde önemli bir adım atıldı. Bugün, cep telefonları ve yapay zeka destekli araçlarla tasarım yapılabiliyor. Küresel trendler arasında YZ, 3D tasarım, artırılmış ve sanal gerçeklik, cesur tipografi, hareketli grafikler, mikro-animasyonlar ve sürdürülebilir tasarım ön plana çıkmaktadır. Türkiye de bu gelişmelerden etkilenmekte, dijital becerilerle mezunlar için umut verici bir iş pazarı oluşmaktadır. Ancak, YZ’nin yaratıcılığı tehdit edebileceği ve insan emeğinin değerinin azalabileceği konusunda uyarılarda bulunan Değirmenci, bu teknolojinin dönüşümünün olumsuz etkiler yaratabileceğini belirtti.

“TÜRK SANATINI DERİNDEN ETKİLEMİŞTİR”

Türkiye’nin zengin sanatsal mirasının iletişim tasarımına önemli katkılar sağladığını, coğrafi konum ve tarihsel etkileşimlerin birçok kültürün izlerini taşımasına neden olduğunu belirten Değirmenci,”Özellikle Osmanlı sanatı, detaylı çini işçiliği, etkileyici mimarisi ve güzel hat sanatı ile tanınır. İslami sanatın geometrik desenlere ve kaligrafiye verdiği önem de Türk sanatını derinden etkilemiştir.

“YARATMA ÇABASI İÇİNDEDİRLER”

Günümüz Türk tasarımcıları, geleneksel Türk Osmanlı motiflerini modern tasarımlara entegre ederek kültürel miraslarını koruma ve özgün estetik değerler yaratma çabası içindedirler. Karanfil, lale, sümbül gibi çiçek motifleri, Çintemani (gücü simgeleyen üç daire ve dalgalı çizgiler) ve Rumi (arabesk desenler) gibi geleneksel motifler, ürün tasarımından tekstile, iç dekorasyondan aydınlatmaya kadar çeşitli alanlarda modern yorumlarla yeniden hayat bulmaktadır. Türkiye’nin el sanatları geleneği de tasarıma benzersiz bir bağlam sunmakta, zanaatkarların bilgisi tasarımcılarla işbirliğini artırarak yenilikçi ve anlamlı eserler yaratılmasına olanak sağlamaktadır” dedi.

Erkan Akpınar: Eğer binaları güçlendirmiş olsaydık, bu kadar can kaybı yaşamazdık!Akademik Bakış

Kamyon ile motosiklet çarpıştı: Yaralı var!Asayiş

Kocaeli'de İŞKUR üzerinden market personeli istihdam edilecekGündem