"Meritokrasi Tuzağı" ne demek?

"Meritokrasi Tuzağı" terimi, genellikle eşitsizliğin, özellikle sosyal ve ekonomik eşitsizliğin, meritokrasinin kavramsal bir ürünü olarak ortaya çıkabileceği fikrini ifade eder. Başka bir deyişle, meritokrasinin idealine inanılarak, sadece liyakate dayalı olarak en yetenekli ve sıkı çalışan bireylerin yükseltilmesi gerektiği düşünülür. Ancak, pratikte bu, zaten avantajlı olan bireylerin bu avantajlarını artırarak, eğitim ve diğer kaynaklara erişim konusunda daha da avantajlı hale gelmelerine neden olabilir.

Daniel Markovits'in "The Meritocracy Trap" (Meritokrasi Tuzağı) adlı kitabında da bu konsept detaylı bir şekilde ele alınmıştır. Markovits'e göre meritokrasi, eşitsizliği azaltacağına, aslında onu derinleştiriyor. Meritokrasinin başlangıçta eşit fırsatlar sağlama vaadi, zamanla eşitsiz bir rekabet ortamına dönüşebilir. Bu, zengin ve eğitimli ailelerin çocuklarına daha fazla kaynak sağlama kapasitesi ile ilgilidir. Bu avantajlar, bu çocukların daha iyi eğitim alma ve daha yüksek gelir elde etme olasılığını artırır. Bu durum, eşitsizliği derinleştiren bir döngü yaratır.

Özetle, "Meritokrasi Tuzağı", meritokrasi idealinin, pratikte sosyal ve ekonomik eşitsizliği artırabileceği fikrini ifade eder.