Vakalar her geçen gün katlanarak artıyor! Uyuz nedir, belirtileri nelerdir?

Son günlerde hastaneye kaşınma ve döküntü şikayetleriyle gidenlerin sayısında artış yaşanıyor. Prof. Dr. Esin Davutoğlu Şenol 10 vakadan birinin, Prof. Dr. Diden Dinçer Rota ise 2 hastasından birinin uyuz olduğunu ifade etti. Vatandaşlara kalabalığın olduğu alandan uzak durması çağrısı yapılırken 15 dakikalık bir temasın dahi riskin artmasına yol açtığı aktarıldı. Peki uyuz nedir? Nasıl anlaşılır? Uyuzun belirtileri nelerdir? Uyuzdan nasıl korunabiliriz?

Uyuz, Sarcoptes scabiei adlı bir akarın neden olduğu ciltte bulaşıcı bir enfeksiyondur. Bu mikroskopik akarlar cilde girer ve burada tüneller kazarak yumurta bırakırlar. Bu, tipik olarak ciltte kaşıntı ve kızarıklığa neden olan bir reaksiyona yol açar.

Uyuzun Belirtileri:

1. Şiddetli Kaşıntı: Genellikle geceleri daha kötüleşir.
2. Döküntü: Genellikle küçük, kırmızı kabarcıklar veya ülserler şeklinde görülür.
3. Ciltte İnce, Düz, Kırmızı Yollar: Akarlar tarafından kazılan tüneller ciltte ince, kırmızı yollar olarak görülebilir.
4. Hasar ve Yara: Aşırı kaşınma sonucunda ciltte yara ve enfeksiyon oluşabilir.
5. Uyuz Kabarcıkları: El, dirsek, bilek, diz gibi vücudun belirli bölgelerinde yoğun olarak görülür.Uyuzdan korunmak için alınabilecek bazı önlemler bulunmaktadır:
   1. Kişisel Hijyen:
      • Düzenli banyo yapmak ve temiz kıyafetler giymek uyuzdan korunmada önemlidir.
   2. Temas Etmemek:
      • Uyuz, ciltten cilde temas yoluyla bulaşır. Bu nedenle uyuz olduğu bilinen kişilerle yakın temas etmekten kaçının.
   3. Temiz Çevre:
      • Uyuz akarları dış ortamda uzun süre yaşayamaz, ancak yatak çarşafları, havlu ve kıyafetler gibi eşyalar aracılığıyla bulaşabilir. Bu nedenle bu eşyaların sık sık yıkanması ve temiz tutulması önemlidir.
   4. Evcil Hayvanların Sağlığına Dikkat:
      • Evcil hayvanlarda uyuz olup olmadığını kontrol edin. Hayvanlarda uyuz olduğu tespit edildiğinde, veteriner hekim tarafından önerilen tedaviyi uygulayın.
   5. Bağışıklık Sisteminin Güçlendirilmesi:
      • Sağlıklı bir yaşam tarzı, düzenli egzersiz, dengeli beslenme ve yeterli uyku, bağışıklık sisteminizi güçlendirerek uyuz gibi enfeksiyonlardan korunmada yardımcı olabilir.

Uyuzun Tedavisi:

Uyuz tedavisi için topikal (cilt üzerine uygulanan) tedaviler ve oral (ağızdan alınan) ilaçlar bulunmaktadır. Tedavi şunları içerebilir:

1. Permetrin Krem: Genellikle bir numaralı tedavi seçeneğidir. Cilde uygulanır ve genellikle 8 ila 14 saat süreyle bırakılır.
2. Crotamiton (Eurax): Uyuz tedavisinde kullanılan başka bir kremdir. Genellikle yetişkinler ve çocuklar için güvenlidir.
3. Lindan: Diğer tedavilere dirençli vakalarda kullanılır, ancak yan etkilere neden olabileceği için genellikle son çare olarak kullanılır.
4. Oral İlaçlar: Ivermektin, uyuz tedavisi için oral olarak alınan bir ilaçtır. Genellikle topikal tedavilere dirençli vakalarda kullanılır.
5. Antihistaminikler, kortikosteroid kremler ve antibiyotikler: Kaşıntıyı ve ciltteki inflamasyonu hafifletmek ve sekonder bakteriyel enfeksiyonları tedavi etmek için verilebilir.

Tedaviye başladıktan sonra bile kaşıntı birkaç hafta devam edebilir. Bu, tedavinin başarısız olduğu anlamına gelmez. Ancak, belirtiler tedaviye rağmen devam ederse veya kötüleşirse, bir sağlık profesyoneline başvurmalısınız. Ayrıca, uyuzun bulaşıcı bir durum olduğunu ve yakın temasla bulaşabileceğini unutmamak gerekir. Bu nedenle, aynı evde yaşayan bireylerin de tedavi edilmesi önerilir.