Akademisyenler, Büyükakın’a anlatmalı!

Sanırım 6 yıldır Kocaeli’nin gündemi,

Çöp tesisi meselesi ve çözüm bulunamadı.

Tekrar tekrar sil baştan anlatmak istemiyorum.
*
Gündem yapılacak tesis projesi değil, tamamen proje için seçilen yer...

Nokta TV ve Nokta Gazetesi, akademik bakış ile şehrin çöp sorunu ve çöp tesisi meselesinde çözüm arayan, farklı bakış ortaya koymaya çalışan bir çizgide ilerliyoruz.

Gazetemizden Melih Can Şenol, çöp tesisi ve yer meselesine uzun zamandır kafa yoruyor. “Akademik bakış” başlığı altında birbirinden farklı akademisyenlerle röportajlar gerçekleştiriyor.

Her röportajın içerisi teknik bilgiler ile dolu.

Şehri yönetenlere bir fikir veriyor, bakış açılarını genişletiyor.

Melih Can Şenol, akademik bakış serisine bu hafta KOÜ Öğretim Üyesi Jeofizik Yüksek Mühendisi Tekin Yeken ile devam etti. Yeken’e, Kandıra’ya yapılacak tesisi sordu.

KOÜ Öğretim Üyesi Jeofizik Yüksek Mühendisi Tekin Yeken, net cevap verdi; “Kocaeli’de, Kandıra’dan çok daha iyi seçenekler bulunabilir.”

Ve ekledi;
“Kocaeli’de, Kandıra’dan çok daha iyi seçenekleri bulmak mümkün. Kandıra elimizde kalan kirlenmemiş en bakir tarım arazisi.”

“TESİSE İHTİYAÇ OLDUĞUNU REDDETMİYORUZ”

“Kocaeli’de düzenli depolama ve bertaraf tesisine ihtiyaç olduğunu reddetmiyoruz. Zaten bunu çalıştayda da dile getirdik. Çünkü biz evden çöpü atıyoruz ve “kurtulduk” diyoruz. Fakat elbette bu çöplerin çevreye zarar vermeyecek şekilde depolanması ve bertaraf edilmesi gerekiyor. Buna hiç kimsenin bir itirazı yok. Bu, modern şehircilikte çok önemli bir gereklilik.”

Röportajı okurken konunun siyaset ve kısır tartışmaları çekilebileceğini düşünen Yeken, bakın ne diyor?

“Bilim, topluma hoş görünmek veya siyasi olarak angaje olunacak bir şey değil. Bilim ölçümlere ve gözlemlere dayanır. Buna da bilim ahlakı diyoruz. Bizim söylediklerimizin hiçbiri toplumsal bir karşı gelme, ya da aktivist hareketlerle ilgisi yok. Biz her zaman bilim açısından bakıyoruz.”

Yıllarca devam eden süreci o kadar tane tane anlatmış ki…
Ve merak ettim.

Yeken, neden Kandıra’nın doğru yer olmadığını savunuyor?

Bakın nelere dikkat çekmiş;

KANDIRA NEDEN UYGUN DEĞİL?

Jeofizik açısından Kandıra’nın böyle bir tesis için neden uygun olmadığını açıklayan Yeken, “Tesisin yapılması planlanan proje sahası 360 kotlu Çal Tepesi’nin Akçakese bölgesine bakan yüksek eğimli yamacı üzerinde bulunuyor. Bu 360 kotlu tepe bütün Sarısu havzasını besleyen kaynaktır. Sarısu havzası da Kandıra topraklarının yaklaşık yüzde 40’ı kadar bir alana sahip. Böyle dik ve bölgeyi besleyen bir yamacın tesis alanı olarak belirlenmesi sızıntı sular ve heyelan gibi pek çok riski beraberinde getiriyor. Modern sistemler kullanılarak tesisin zarar görmemesi için çalışmalar yapılabilir. Fakat bir yer bilimci olarak bunun verimli olmayacağını düşünüyorum. Çünkü orası küçük bir alan değil 570 bin metrekarelik bir saha” dedi.

SIZINTI SULAR

Sızıntı suların Sarısu havzası için büyük tehdit oluşturduğunu ve bölgenin zemin yapısının sızıntıya müsait olduğunu belirten Yeken, “Çöp tesisinde her türlü ağır metal olabilir ve sızıntı sularla birlikte yerin derinliklerine kolayca ulaşabilir. Bu sızıntı sular filtre edilerek önlenebilecek bir şey değil. Kandıra’nın yer yapısı karstik, erime boşlukları olan bir kireç taşına sahip. Bu kireç taşı meteorolojik sularla birleşiği zaman erime boşlukları oluyor ve orada birikiyor. Dolayısıyla havzaya kaynak olan bölgeye kirlilik depolayabilir. Yani basitçe söylemek gerekirse; besleyen bir akış var ve siz bunu kirletirseniz havza etkilenecektir. Bu kadar kesinlik içeren bir durum” ifadelerinde bulundu.

“SIZINTI SULARA BIRAKIN GİTSİN Mİ DİYECEKSİNİZ?”

ÇED raporunda sızıntı suların nasıl önleneceğine ilişkin bir başlığa rastlamadıklarını vurgulayan Yeken, “ÇED raporunda sızıntı sularının toplanması ve arıtılmasına ilişkin bir şeye rastlayamadık. Bu ya düşünülmedi ya da sonradan plana alındı. Bu kadar sızıntı sulara bırakın gitsin mi diyeceksiniz? Bu açıdan sürdürülebilir olması için sızıntı suları içinde ayrı bir arıtma sistemi olması gerekiyor” dedi.

HEYELAN

Bölgede ciddi anlamda heyelan olduğunu ve olası bir kitle hareketi sonucunda tesisin zarar görerek çevre felaketine sebebiyet verebileceğini vurgulayan Yeken, “Öte yandan modern teknikler uygulanarak her ne kadar sızıntı sular engellense de yer hareketleri var. Çünkü bölge şu anda ileri derece bir heyelan yaşıyor. Ve yaptığımız çalışmalarda gittikçe artan bir kitle kayması gözlemledik. Kayma miktarı olarak 1 metrelik atımlara ulaşan ve giderek devam eden bir kitle hareketi var ve bu kayma yağışlı havalarda daha da artıyor. Buraya kurulacak tesiste ne kadar önlem alırsanız alın, kitle hareketleri büyük hasar verebilir. Heyelanı durduramazsınız” şeklinde ifadelerde bulundu.

YER SEÇİMİ

Çöp tesisi yapılacak bir alanda nelere dikkat edilmesi gerektiğini belirten Yeken, “Bir alanın çöp tesisi için seçilmesi için bölgenin geçirimsiz olması gerekiyor. Bölgede yer altı kaynaklarının olmaması gerekiyor. Yerleşim alanına uzak olacak. Verimsiz ve alt katmanı geçirimsiz bir bölge olması gerekiyor. Kocaeli’de muhakkak böyle bir yer bulunabilir. Bunun için araştırma yapmak gerekiyor.”
Tane tane röportajda anlatmış…

Melih Can Şenol’un kalemine sağlık.

Bence Şenol’un röportaj yaptığı akademisyenlerin Büyükakın’ı bilgilendirmeleri gerektiğine inanıyorum.

Belki kendisine bu teknik bilgiler aktarılmamış olabilir.

Neden akademisyenler, Büyükakın’a tesisin seçilen yerinin yanlış olduğunu anlatmalı diye ekledim. Çünkü Büyükakın, kendisine çöp tesisinin yanlış yer olduğunu söyleyen vatandaşlara haklı olarak nereden mezun olduklarını soruyor.

Belki görünmemiş teknik bilgilerin görülmesini sağlanır diyerek not düşmek istedim.