İcra malları nasıl alınır? E- Satış hakkında bilmeniz gerekenler

Günümüzde Satış Müdürlükleri ve İcra Daireleri’nin satışları elektronik ihale usulü ile yapılmaktadır.

Bu ihalelere nasıl katılınabileceği ise birçok vatandaşımızın merak ettiği bir konu olmaktadır.

Hangi mallar ihale usulü ile satılır?

İhale usulü ile satışı gerçekleştirilen mallar; borçlulara, kısıtlılara ya da malın üzerinde ortaklığı bulunan hissedarlara ait olabilir.

Alacaklarını tahsil edemeyenler, borçlulara ait taşınır ve taşınmaz malların satışını isteyebilmektedirler. Bu satışlara konu olan malların değeri bilirkişilerce tespit edilir ve ortaya bir muhammen bedel konulur.

Kısıtlılara ait malların satışı ise Sulh Hukuk Mahkemeleri bünyesinde bulunan satış memurluklarınca yapılır. Kısıtlı; kanunda gösterilen sebeplerin gerçekleşmesi halinde kişinin korunması ve gözetilmesi amacıyla mahkeme tarafındanfiil ehliyeti sınırlandırılmışkimsedir. Kısıtlılara vasi tayin edilmekte ve kısıtlıya ait herhangi bir malın satışı ancak vasinin bunu mahkemeden talebi ve mahkemenin izin vermesi ile gerçekleşmektedir. Fakat bu satışlar yine de satış memurluklarının yetki ve takibinde gerçekleştirilir. Böylesine satışlarla ilgili bilinmesi gereken, kısıtlının menfaatinin korunması amacıyla, ilk teklif bedelinin muhammen bedelin altında olamayacağıdır.

Ayrıca; miras veya başka sebeplerle bir taşınmaz üzerinde ortaklık kuranlar ile boşanma ile mal rejiminin tasfiyesinin talep edilmesi hallerinde, kimi taşınır/taşınmaz mallar da ihale usulüyle satışa çıkabilecektir.

İhaleye konu malların değeri nasıl tespit edilir?

İhaleye konu malların değeri, onu satan İcra Dairesi veya Satış Memurluğu tarafından atanacak bilirkişilerce belirlenecektir. Bilirkişiler satışa konu malı yerinde inceleyecek ve piyasa araştırması ile mala tahmini bir değer biçecektir.

Unutulmamalı ki, kimi araç satışlarında, bilirkişiler aracın aküsünün olmaması/bitik olması, araca ait anahtarın bulunamaması gibi sebeplerle aracın çalışırlık durumu, elektronik aksamı ya da kilometre bilgisi gibi önemli bilgilere ulaşamamaktadır. Böylesine satışlar elbette alıcılar için risk arz etmekte, alıcılar yalnızca araç hakkında çok kısıtlı bilgiler ile teklif vermek durumunda kalmaktadırlar.

Arazinin veya yapının durumunun kapsamlı bir keşif yapmaya müsaade etmediği zamanlarda, taşınmaz için yapılan kıymet takdirleri ve hazırlanan raporların alıcıları aydınlatmaya yetmediği durumlar yine yaşanmaktadır.

Ne kadar teminat yatırılır?

İhalelere teklif verenler tarafından, teklif verilen malın muhammen bedelinin %10’u oranında nakit teminat veya banka teminat mektubunun yatırılması gerekmektedir. Teminat bedelinin yatırılması ile artık teklif verilebilecektir.

Teminatın; nakit ise, en geç artırma süresinin bitiminden önceki gün saat 23.30’a kadar satışı yapan icra dairesinin banka hesabına Elektronik Satış Portalı üzerinden yatırılmasının zorunlu olduğu, teminat mektubu olması hâlinde, en geç artırma süresinin bitiminden önceki iş günü mesai bitimine, satışı yapan icra dairesine teslim edilmesinin zorunlu olduğunu hatırlatmak gerekir. Aksi takdirde teklif verilemeyecektir.

İhale Süreci

Satışı yapan memurluk veya dairece belirlenen tarihte ihale başlar. İhalenin başlaması ile teminat yatıranlar ihale süresince teklif verebileceklerdir.

İhaleye verilecek ilk teklif, malın muhammen bedelinin yarısından daha düşük olamaz. Şartların yerine gelmesi hâlinde mal, en yüksek teklif verene ihale edilmektedir.

Kazandıktan sonra ne yapılır?

İhale alıcısı, artırma sonuç tutanağının ilanından itibaren yedi gün içinde satış bedelini satışı yapan icra dairesi veya satış memurluğu hesabına ödemelidir. Bununla birlikte damga vergisi ve katma değer vergisinin yatırılması gerekmektedir.

Bu süreçlerin tamamlanması ile taşınırın ihale alıcısına teslimi veya sicile kayıtlı malın ihale alıcısı adına tescili gerçekleşecektir.

İhale kaybedilirse ne olur?

Teklif verme süresi bitiminden sonra teminatlar satışı gerçekleştiren birim tarafından iade edilir. Kredi kartı üzerinden yatırılan teminatlarda alınan komisyon tutarları banka tarafından belirlenir ve iadesi işlemi banka tarafından yapılır.

Teminatın geri alınması işlemi için ihalenin bitmesini beklemeye gerek olmadığını da hatırlatmak gerekir. En yüksek teklifi vermemiş olmak ve teklif verme süresinin bitmemiş olması koşuluyla ihaleden çekilen kimseler de satış platformu üzerinden teminatlarını iade alabilirler. İade işlemleri sistem tarafından ödemenin yapıldığı hesaba yapılır.

Kazandıktan sonra ödeme yapılmazsa ne olur?

İhale alıcısının en yüksek teklifi verip de süresi içinde ihale bedelini yatırmaması hâlinde alınan teminat iade edilmeyecektir.

İhaleler nerede yapılmaktadır?

İhaleler UYAP’a entegre Elektronik Satış Portalı üzerinden yapılmaktadır. Tarayıcıya ‘’UYAP e-satış’’ yazılarak ulaşılacak web sitesinden ve direkt esatis.uyap.gov.tr adresinden e-devlet ile giriş yapılarak ilgili platforma ulaşılabilecektir.

İhaleye temsilci ile katılınabilir mi?

Noterlerin, resmî dairelerin veya yetkili makamların yetkileri dâhilinde ve usulüne göre verdikleri vekâletnamenin, satışı yapan İcra Dairesine veya Satış Memurluğuna sunulması ile temsilci/vekilin ihale sürecini yürütmesi mümkündür.

Sorularınız için profesyonellere danışmanız önerilir.

Kaynakça: İCRA VE İFLÂS KANUNU UYARINCA ELEKTRONİK ORTAMDA YAPILACAK SATIŞLARIN USULÜ HAKKINDA YÖNETMELİK