Gümrük duvarı neydi?

Trump sayesinde hatırladık. Sahi başarılı olması mümkün mü Trump'ın? Neyi kaybetti Amerika ve neyi kazanmak istiyor? Peki bu mümkün mü?

Biz kendi rekor değer kaybı ve enflasyonumuzla o kadar meşgulüz ki- mecburen- fark etmedik ama Amerikan Doları ve Amerikan Tahvillerinden bir kaçış var dünyada bir süredir.

Çin gerçek bir dünya devi olmaya hazır. Üretim gücü çok yüksek, malum. 1990'lardan bu yana, kalkındırdığı orta sınıf ve ekonomi sayesinde, dünyada krizle baş etme gücü en yüksek olan ülkelerden biri. Trump’ın sorumsuz eylem ve kararlarına karşı, dünya ticaretinin hamisi olan bir büyük abi gibi algılanıyor şu ara. (Türkiye’de ALGI YAPMA dedikleri algı bu, evet)

Uzun süredir deflasyon sürecinde olan Çin, kendi parasını kendi devalüe ediyor ufak ufak söylenenlere göre. Dahası üreticileri, ihraç ettikleri ürünleri devlet destekli firmalar ve devlet teşvikleriyle üretip dünyaya satıyor. Böylelikle kalıcı ve büyük bir pazarı oldu dünyada. Bu pazardaki düşen payını %20 seviyelerinden daha da aşağıya düşürmemeye çalışıyor ABD.

Döviz kurları artınca, ithal mallar azaltılsın istersiniz. Ülkeniz için. Gümrük vergileri arttırılır ilk önlemlerden biri olarak. İthal edilen mallar -bu malların hayati olmaması hedeflenir ve planlanır her akıllı ülke yönetiminde- yerine ülke içinde ikame edilen mallar üretilir.

Yani Trump’ın yapmak istediği en kaba çerçeve ile budur. Ama gümrük duvarı hayati malların ya da diğerlerinin çok ucuza ülke içinde mal edilmesi mümkünse işe yarar. Diyelim ki maliyet arttı, daha yüksek ama yerli üretim, ülke paramızı da koruyoruz böylelikle ama bu kez de ithal ettiğiniz ürünleri burada şirket kurarak üretmeye başladıklarında-ki bu oluyor, hammadde vs. farklı yasalara tabii ise vb- yine tamamen sizin olmayan bu kez daha büyük bir kalemle, üstelik halkın daha pahalı ürün kullandığı bir tablo ortaya çıkıyor. Ülkeniz fakir değilse bu fazla bir sorun olmayabilir uzunca bir süre. Amerika’da kişi başı gelir 86.000 Dolar. Ama çok yüksek bir gelir dağılımı eşitsizliği var. Yani halk fakirse bu da zaten sürdürülemez. Yani Çin Amerika’da yatırıma başlarsa ne olur? Hammaddeden vergiyi kaldırmadan bu da zor. Çünkü bazı hammaddelerde dünya ülkeleri birbirine muhtaç. Amerika bile.

Önümüzdeki 30 yılda dünya pazarındaki payı %10’lara düşmesin diye uğraşıyor.

Sonuçta her derdin çaresi, gelirin halka eşit dağılımını sağlamakla çözülecekmiş gibi görünüyor.

Gelir var fakat belirli bir grupta toplanıyorsa, bu dünyanın her yerinde, dünya devi olsanız bile size her türlü kısa ve uzun vadede sorun olarak dönüyor.