Küresel haber ajanslarının perde arkasındaki güçler
"Gerçekleri kontrol edenler, dünyayı yönetir; algıyı kontrol edenlerse, dünyayı değiştirir."
Dünyanın herhangi bir köşesinde bir olay meydana geldiğinde, insanlar bu haberi genellikle televizyon ekranlarından, gazetelerden veya sosyal medyadan öğrenirler. Ancak şu kritik soruyu kaç kişi soruyor: "Bu haberin kaynağı kim?" Çoğu insan farkında olmasa da dünyadaki bütün haberlerin büyük bir kısmı sadece üç büyük ajans tarafından dünyaya servis ediliyor: Associated Press (AP), Reuters ve Agence France-Presse (AFP).
Küresel Haber Ajansları ve Arkalarındaki Güçler
1. Associated Press (AP):
Merkezi ABD'dedir.
ABD merkezli medya devleri ve finans çevreleri ile yakın bağlantıları vardır.
ABD'nin resmi politikasına uygun haber sunumu yapma eğilimi gözlemlenir.
2. Reuters:
Kökeni Birleşik Krallık'a dayanır.
Rothschild ailesi tarafından finanse edilmiştir.
Batının ekonomik ve siyasi çıkarlarına paralel haber sunar.
3. Agence France-Presse (AFP):
Fransız devletine bağlıdır.
Fransa'nın uluslararası politikalarına uygun haberler yayınlar.
Afrika ve Orta Doğu'daki çıkarlarına hizmet eden bir haber dili benimser.
Bu ajanslar, haberin dönüşüm geçirdiği ilk merkezlerdir. Bir olayı nasıl sunacakları, hangi kelimeleri kullanacakları, hangi detayları öne çıkaracakları ve hangilerini görmezden gelecekleri konusunda mutlak bir güce sahiptirler. Ancak burada durup bir düşünmek gerekiyor: Bu ajanslar gerçekten bağımsız mı?
Gerçek şu ki, bu ajanslar küresel şirketler, finans devleri ve siyasi yapılarla organik bir bağ içerisindedir. Haberlerin tarafsızlığı tartışmalı hale gelirken, kamuoyunun algısı belirli bir çizgide tutulmaya çalışılıyor.
Bir Haber Nasıl Okunmalı?
Kaynağı Sorgulayın: Haberin hangi ajans tarafından servis edildiğine dikkat edin.
Farklı Kaynaklardan Karşılaştırma Yapın: Aynı olayla ilgili farklı haber ajanslarının yayınladığı haberleri okuyarak farklı bakış açılarını analiz edin.
Kelimelere Dikkat Edin: Kullanılan terimlerin olayı nasıl şekillendirdiğine odaklanın ("terörist" mi "direnişçi" mi?).
Arka Plandaki Çıkarları Değerlendirin: Haber kimlere hizmet ediyor, kimleri hedef alıyor?
Bugün dünyanın bir ucundaki protesto hareketleri, savaşlar, ekonomik krizler ya da siyasi değişimler, öncelikle bu haber ajanslarının filtresinden geçer. Bu filtreleme, hangi ülkelerin "demokratik", hangilerinin "baskıcı", hangi liderlerin "kahraman", hangilerinin "tehdit" olduğunu belirler. Sonuçta halklar, bu büyük medya aygıtları tarafından çizilen bir dünyada yaşamaya başlarlar.
Medyanın bu kadar yoğun bir güce sahip olması, insanlığın "gerçeklik algısını" kimin kontrol ettiği sorusunu gündeme getiriyor. Bu ajanslar bağımsız gazetecilik yapıyor mu, yoksa dünyayı yöneten gücün-güçlerin propaganda aracı mı?
"Haber bir silahsa, gerçekleri kontrol edenler tetiği çekenlerdir."
Gelecek hafta: "Netflix’in gizli ajandası: Milletlerin ahlakını yozlaştırma projesi mi?" Bu konuyu derinlemesine ele alacağız...
Gürkan KARAÇAM
Değerli NoktaGazetesi.com.tr okurları,
NoktaGazetesi.com.tr ekibi olarak Türkiye'de ve dünyada yaşanan, haber değeri taşıyan gelişmeleri sizlere en hızlı, tarafsız ve kapsamlı şekilde sunmak için çalışıyoruz. Bu süreçte sunduğumuz haberlerle ilgili eleştiri, görüş ve yorumlarınız bizim için çok değerli. Ancak, karşılıklı saygı ve hukuka uygunluk çerçevesinde, daha sağlıklı bir tartışma ortamı oluşturmak adına yorum platformumuzda uyguladığımız bazı kurallarımız bulunmaktadır.
Sayfamızda Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına ve evrensel insan haklarına aykırı yorumlar onaylanmaz ve silinir. Okurlarımız tarafından yapılan yorumların, (diğer okurlara yönelik olanlar da dahil) kişilere, ülkelere, topluluklara, sosyal sınıflara ırk, cinsiyet, din, dil başta olmak üzere ayrımcılık içermesi durumunda, yorum editörlerimiz bu yorumları onaylamayacak ve silecektir. Onaylanmayacak ve silinecek yorumlar arasında aşağılama, nefret söylemi, küfür, hakaret, kadın ve çocuk istismarı, hayvanlara yönelik şiddet söylemleri de yer almaktadır. Suçu ve suçluyu övmek, Türkiye Cumhuriyeti yasalarına göre suçtur, bu nedenle bu tür yorumlar da NoktaGazetesi.com.tr sayfalarında yer almayacaktır.
Ayrıca, Türkiye Cumhuriyeti mahkemelerinde doğruluğu kanıtlanamayan iddia, itham ve karalama içeren, halkı kin ve düşmanlığa tahrik eden, provokatif yorumlar da yapılamaz.
Markaların ticari itibarını zedeleyici, karalayıcı ve ticari zarara yol açabilecek yorumlar onaylanmaz ve silinir. Aynı şekilde, bir markaya yönelik promosyon veya reklam amaçlı yorumlar da onaylanmaz ve silinecek yorumlar kategorisindedir. Diğer web sitelerinden alınan bağlantılar NoktaGazetesi.com.tr yorum alanında paylaşılamaz.
NoktaGazetesi.com.tr yorum alanında paylaşılan tüm yorumların yasal sorumluluğu yorumu yapan kullanıcıya aittir, NoktaGazetesi.com.tr bu sorumluluğu üstlenmez.
NoktaGazetesi.com.tr'de yorum yapan her okur, yukarıda belirtilen kuralları, sitemizde yer alan Kullanım Koşulları'nı ve Gizlilik Sözleşmesi'ni okumuş ve kabul etmiş sayılır.
Kurallarımıza uygun şekilde saygı, nezaket, birlikte yaşama kuralları ve insan haklarına uygun yorumlarınız için teşekkür ederiz.