Nevzat Altun

Kar yağdığında hepimiz nasıl üşüyorsak, bir haksızlık olduğunda aynı şekilde tepki duymamız insan olmamızın gereğidir. Malum konu: İsrail – Filistin arasındaki çatışmalar.

…

Asırlar geçtikçe olgunlaşan bir çocuk misali insanlık belirli devirlerden geçmiştir. Cehaletten, vahşetten, savaşlardan tecrübe edinen insanlık 21. Yüzyılda daha olgun tepkiler veriyor. En azından olayların/haberlerin tüm engellemelere rağmen dünyanın her tarafına ulaştığını görüyoruz. Ve insanlık vicdanının ortak bir noktada buluştuğu görmek kuşkusuz umut vericidir.

"Adalet ancak adaletsizlik olmadığında sağlanır."

…

“Adalet nedir” sorusuna hemen cevap vermek için kendinizi zorlamayın. Aslında siz de gayet iyi biliyor ve hissediyorsunuz. Sadece bir anda tanımlamak zordur. Merak etmeyin yalnız değilsiniz. Kocaman düşünürler dahi adaleti tanımlamakta zorlanıyor.

"Gelişmiş bir ülke, fakirlerin arabasının olduğu bir yer değil, zenginlerin toplu taşıma kullandığı bir ülkedir."

…

Trafikte sıkışıp kaldıysanız ortamı değiştirmenin birçok yolu var. Alternatifiniz yoksa şayet; tembelliğe saplanan adrenalin gibi olursunuz. Aslında geçit törenine katılanlar açısından da trafik yoğunluğu vardır, ama orda olmaktan insanlar heyecan duyar değil mi? "Trafik sıkışıklığı insanlardan değil, araçlardan kaynaklanıyor."

…

Ülkemizde 2023 Mayıs ayı sonu itibarıyla trafiğe kayıtlı araç sayısı 27 milyon civarında. Bunun yarısı otomobil. Konut sayısı ise yaklaşık olarak 45 milyon civarında. Nüfusumuz 85 milyon.

…

…

Başkalarını memnun edebilmek için kendimizi değiştirmek, bir buket çiçeği parçalayıp vazoya sığdırmaya benziyor.

…

Doğru, gerçekçi, akla uygun ve yerinde davranma olarak tanımlanıyor sağduyu. Biraz kurcalarsanız sağduyu üzerine ilginç şeyler söylendiğine şahit olursunuz.

…

Yaşam pahalılığı artınca yaşama şansı azalır mı? İstatistiklere bakarsanız insan ömrünün uzadığı söyleniyor. Bir yerde bir yanlışlık var.

…

Yaşam maliyeti ile yaşama maliyeti aynı şeyler değil. Hayatta kalmak için gerekli masraf ile hayatın bizzat kendisinin bedeli kıyas kabul etmez.

Her iyi iş muhalefetle karşılaşır. Muhalefetin gösterdiği tepki her zaman o işin iyiliğinde yardımcı olur. “Uçurtmalar rüzgâra karşı yükselir, rüzgarla birlikte değil."

Nedir kısaca muhalefet; Karşı olmak. Karşı görüşte olmak. Eşiniz, anne babanız, çocuğunuz, ortağınız çalışanınız, iş arkadaşınız, patronununuz. Her kim varsa hayatınızda ve size muhalefet ediyorsa iyi yönüne bakın. Muhalefet özünde iyi bir şeydir.

Bahar mevsimi geçmek üzere. Güneşle kucaklaşmayı bekliyoruz ancak güneş bir hayli nazlı. Baksanıza mayıs bitecek oldu hala havalar soğuk. Oysa bahar mevsiminde 24 saatte yüzlerce farklı hava raporu olurdu.

…

Bahar böyle geldi geçti derken, seçim sebebiyle bu sene sanki buruk ve acı bir tat bırakarak gidiyor bu nazlı güzel mevsim. Ne kadar sıkıntıda olursak olalım o sıkıntı geçecek derken kastettiğimiz baharlar değil midir?

Bilinen ilk gazete Avrupa’da 1609 yılında çıkmış. Öncesinde seçkin ve zenginler haber kağıtları ile havadislere ulaşırmış. Devrimler, değişimler, dünya savaşları gazetelerin etkisini arttırmış. Zamanla radyo ve televizyonlar gazetelerin tahtını sallarken bu defa internet ve sosyal medya ile beraber gazete kavramı değişik bir boyuta geçmiş durumda.

…

Gazeteler; haber ve bilgi verme biçimleri konusunda çok eleştirilmiştir. Bu eleştiriler sosyal medya için ne kadar geçerlidir, siz karar verin. Zira gazeteler sadece haber ve bilgi veriyor sanılırken, yanlış yönlendirdikleri için “yararları mı çok zararları mı? Tartışmasına maruz kalmıştır. Bu tartışma sosyal medya ve internet kavramları ile devam ediyor.

George Orwell derki; "Siyasi dil... yalanları doğru ve cinayeti saygın kılmak ve saf rüzgâra sağlam bir görünüm vermek için tasarlanmıştır." O kadar karanlık mı bizdeki ortam. O kadar karamsar mı?

…

Daha karamsar düşünen biri şöyle diyor; "Siyaset, bela arama, her yerde bulma, yanlış teşhis etme ve yanlış çarelere başvurma sanatıdır."

Hepimizin eline cam kaplı plastik bir kap vermişler, gece gündüz ona bakıp duruyoruz. Ona bakmak dışında başka hiçbir şey yapmayanlarımız bile var. Evet bildiniz cep telefonu.

Biz ne arıyoruz sahi. Ne var bu kutunun içinde. Ya da soru şöyle mi olmalı, “bu kutunun içinde ne yok”. Neden her şeyimiz onun içinde. Özel bilgilerimiz, resimlerimiz, banka hesaplarımız, hayatımız kısaca.

İnsanı kestirmek onu biçimlendirmek çok zor iştir. Her insan bir alemdir. Tüm insanların eline istisnasız olarak tutturulmuş olan bu kutularla şimdilik pasivize ettiklerini sanıyor olabilirler. Ancak insanlığın başına gelenlere bir bakıldığında her zaman iki kere iki dört etmiyor.

Ramazan ayı insanın zaman kavramına yeniden biçim veriyor. Ve zamanın kıymetini hatırlatıyor. Adeta ramazan ayında “Zaman üstümüzden uçup gidiyor ama gölgesini geride bırakıyor.”

…

Zaman deyince geçmiş ve gelecek arasında bir şeyler zihne geliyor. Hemen hafızamızı yokluyoruz. Fotoğraflar ne kadar zamanın geçtiğine dair ipucu veriyor. Fotoğraflar yalan söylemiyor ama tüm hikâyeyi de anlatmıyorlar. Onlar sadece geçen zamanın bir kaydı, adeta dışarıdan delilleridir.

"Oruç, nefsin gözlerini açmak için bedeni kör eder." Ramazan ayının kendisine has bir büyüsü var. Dikkat ettiniz mi diğer zamanlardaki çoğu şey ramazan ayında pek bir anlam ifade etmiyor. Zevkler, eğlenceler, konuşmalar.

…

"Mide tokken oruçtan bahsetmek kolaydır." Seçime kalan bir aylık kısım ramazana denk geldi. Aklı olan siyasetçi bu ayda pek de siyasi propaganda yapmasın bizce. Zira bu ayın atmosferi çok farklı. İnsanlarda yapılacak propaganda ters tepebilir. Bir tek siyasiler değil, kim kiminle ilgili şeytani bir plan yapıyorsa bu ayda özellikle yapmasın. Zaten yapsa da kolay kolay netice alamaz.

"Hepimiz en iyi kişiye oy vermek isteriz ama o hiç aday olmuyor “ Bu başlı başına bizleri anlatan bir söz. Hayatımızda rast geldiğimiz o kadar koç kalifiye insanlar var ki. Bu aday olsa kesin oyumu ona veririm türünden. Ancak adına sistem deyin, acımasızlık deyin, politika deyin, ne derseniz deyin bir şekilde o kalifiye insanlar aday olamıyor, olmuyor işte.

…

Seçim sürecinin başlaması ile erler meydana çıkmaya başladı. Ancak sadece birbirleri ile yarışmıyorlar. İşleri bir hayli zor. Mesleğimiz olan hukuk cenahından baktığımızda; milletvekilliği oldukça önemli bir mevki. Bu adamlar yasa yapıyor. Bu adamlar kocaman bir milleti temsil ediyor. Vekillerimiz…

"Yaklaşan bir başkanlık seçimimiz var. Ve bence en büyük sorun, elbette, birinin kazanacağı." Son günlerimize uyan bu sözün komik mi trajikomik mi olduğuna siz karar verin.

…

Cumhurbaşkanlığı seçimindeki adaylar kesinlikle karşılıklı tartışmalıdır. Bu tartışma adayların eşit süre aldıkları ve canlı yayınlanan bir ortamda olmalıdır.

"Bilgi hayatta kalmanın anahtarıdır, bunun gerçek güzelliği hiçbir ağırlığının olmamasıdır."

Dünyadaki en ölümcül 10 doğal afet arasında gösterilen 5. Sıradaki M.S. 526 yılında meydana gelen Antakya depremi var. Bizans imparatorluğu zamanındaki depremde yaklaşık 300 bin kişi ölmüş.

En ölümcül afetlerde ilk sırada 1931 yılında Çin’de yaklaşık 4 milyon insanın hayatını kaybettiği bir sel felaketi var.

"Bir deprem, yasanın vaat ettiği ancak uygulamada sağlamadığı şeyi, yani tüm insanların eşitliğini sağlar."

..

Sadece Hatay, K.Maraş, G.Antep, Adıyaman, Malatya ve diğer illeri, oradaki insanları sallamadı deprem. Hepimizi, tüm dünyayı salladı. Eşit salladı. İrademizin ürünü olan yasalarımızdan daha eşit davrandı. Hepimizi salladı.

Her yerde inkâr edilmez bir öfke, bir nefret hâkim. Hiç de bir bahar havasında olduğumuz söylenemez. Ekonomi, göçmenlik, galibiyet, mağlubiyet, kazanç, iş, stres, savaş, salgın, iklim, hastalık. O kadar çok sebep var ki. Adeta, insanlar öfkelenmekte haksız değil diyesiniz gelir.

..

Dünyanın üzerine dökülen tonlarca nefret ve öfke, iyi işleri sürekli olarak mahvediyor. Diyebiliriz ki öfkeyle başlayan her şey utançla bitiyor. Tabi vicdanı olan için. Bir akrep zehirlediği için suçlanamaz. Çünkü başka silahı yok. Sivrisineğe neden bataklıkta yaşıyorsun denir mi hiç. Bir bozukluk yoksa, öfke ve nefret dolan birisi vicdanı tarafından öyle ya da böyle yargılanır ve utanç duyar.

Herkes güzel bir evde oturmak istiyor. Konu mimarlıkla ilgili. Alınacak evin bedeli ve sizin kesenizle ilgili. Konu bu kadar basit mi? Elbette hayır. İnşa ettiğimiz iyi şeyler sonunda bizi inşa ediyor.

--

Mimarlık görsel bir sanattır. Binalar hem kendi adına ve hem de onu tasarlayanlar adına konuşur. Çevremize bakınca ortam pek gürültülü. Kimin ne dediği anlaşılmıyor. Kimse kimseyi dinlemiyor.

Bir karar verirken mantığınız mı yoksa hisleriniz mi önemli? Kalbiniz düşünebilseydi, beyniniz hissetmeye başlar mıydı?

Bilgisayarlar kalbin değil aklın ürünü. Bilgisayarların insan aklının taklidi olan Sanal Zekâ alanındaki gelişmesi tartışılıyor. Duygu ve hisleri olan bir bilgisayar hiç olmayacak. Bir bilgisayarla evlenmezsiniz. Akraba olmazsınız.

Çoğu insan sınırlı da olsa hisleri olan bir evcil hayvanı beslemeyi bir bilgisayara tercih ediyor.

Bireylerde inanç özgürlüğü bir kandırmacadır, asıl olan toplumsal inanç özgürlüğüdür. Neden kandırmacadır; çünkü, kimin gerçekte neye inandığını kimsenin bilmesi mümkün olmadığı gibi bunu sorgulamak doğru değildir. O halde bilmenizin mümkün olmadığı ve sorgulama hakkınızın olmadığı bir alanda bahşettiğiniz şeyin adı da özgürlük değildir.

Kandırmacanın kendisi yöneticiler için iyidir ama bireyler ve toplum için hiç iyi neticeleri bulunmamaktadır. Birden fazla farklı şey arasında kıyaslama hakkı insanın elinden alınmaktadır. Bir inanç dayatıldığı için ve üstelik bu inanç siyasi bir iradenin ürünü olduğu için ne başka inançlarla ne de inançsızlıkla kıyaslanamamaktadır.

İnancın ve dinin şahsi menfaatlere alet edilmesi apayrı bir konu olup ister istemez hatıra geliyor.

Aşk en hızlısı gibi görünse de bir anda insanın içini kaplasa da büyümelerin en yavaşıdır. Evlilik için aşk şart.

Âşık oldunuz ya da olmadınız ama bir şekilde evlendiniz. Evlilik para olmadan zor şu günlerde. Samanlık seyran olmuyor her zaman. Bu apayrı bir konu.

Bir kargaşa döneminde yaşıyoruz. Depremler, afetler, siyasi krizler, ekonomik baskılar, toplumsal şiddet ve daha birçok neden. Çoğu şey gibi evlilik ve aile saldırı altında. Boşanma oranları artıyor. Endişelenmek için çok nedenimiz var. Korkularımız umutlarımızın yerini mi alıyor?

Hiç gitmediğiniz, dilini bilmediğiniz bir ülkeye gidecekseniz oradaki bir tanıdık çok yardımcı olur. İş ararken, bir eşya alırken, mal satarken, mal alırken, çaresiz kalmışken, bir tanıdık olmasında bir zarar var mı?

Neredeyse adet haline gelmiş bir aile tembihidir, bir tanıdık aramak. Bir tanıdık olsa işler daha kolay olur.

Aslına bakılırsa bu adet terkedilmeye yüz tutuyor. İyi de oluyor. Çünkü yeni nesil kendi kararını kendisi vermek istiyor. İlla bir tanıdık yoluyla bir şeyler yapmalarını onlardan istemek girişimci ruhlarını törpülüyor. Onlar da çok istemiyor. Gençlik zamanı insanın kendini kanıtlamak istediği bir dönem. Ünlü bir yazar demiş ki; bir insan gençken komünist değilse duygularından, orta yaşa gelince kapitalist değilse aklından şüphe ederim. Gençlerdeki duygular ve idealizm doruk noktadadır. Bir tanıdık vasıtasıyla bir şeyler yapmak onların gururunu kırar.